Overzicht integriteitsmaatregelen bij politieke partijen

Politieke partijen kennen als het om integriteit gaat op papier een breed scala aan voorschriften, verklaringen, en commissies. Een inventarisatie van partijstatuten en -reglementen.

Voorkomen en genezen

Uit deze 'rondgang' blijkt dat de verschillende maatregelen twee doelen dienen. Enerzijds zijn ze gericht op preventie; anderzijds helpen ze bij correcte afhandeling wanneer de integriteit toch in het geding blijkt te zijn.

Screening, selectie en opleiding van kandidaten spelen bij alle partijen een voorname rol in het waarborgen van integriteit.

Om integriteitskwesties voor te zijn hanteren diverse partijen gedragscodes. Politici en bestuurders van de partij dienen bij sommige partijen schriftelijk te verklaren zich aan deze regels te houden.

Belangenverstrengeling gaan de meeste partijen tegen door stapeling van functies te voorkomen. Dit geldt zowel voor het combineren van functies binnen de partij als combinaties van partijfuncties met andere functies. Hiertoe hebben vrijwel alle partijen bepalingen opgenomen in hun statuten.

Mochten er ondanks de preventie toch twijfels ontstaan over de integriteit van een partijvertegenwoordiger, dan hebben verschillende partijen een speciale integriteitscommissie. Deze kan helpen bij de afhandeling van integriteitsvraagstukken en geeft advies over toekomstig handelen. Andere partijen kennen zo’n commissie niet, maar hanteren wel een vast protocol bij integriteitskwesties

Een overzicht

Maatregelen op papier inzake integriteit per partij:

VVD

• - 

  gedragscode: Vuistregels Integriteit
• - 

  schriftelijke verklaring: nee
• - 

  integriteitscommissie: Ja, de Commissie Integriteit olv Willibrord van Beek (waarnemend voorzitter)
• - 

  voorkomen stapeling functies: door bepalingen in reglementen

CDA

• - 

  richtlijn voor selectie en gedrag van vertegenwoordigers en procedure bij integriteitskwesties: handboek Een betrouwbaar politicus
• - 

  schriftelijke verklaring: nee
• - 

  integriteitscommissie: Commissie Integriteit
• - 

  voorkomen stapeling functies: door bepalingen in reglementen en de 'toetsingscommissie' voor functiestapeling

D66

• - 

  gedragscode: Integriteit voor Eerste Kamer
• - 

  schriftelijke verklaring: nee
• - 

  integriteitscommissie: nee
• - 

  voorkomen stapeling functies: door bepalingen in reglementen

ChristenUnie

• - 

  richtlijnen: Gedragscode, een Giftenreglement, en een Vertrouwensregeling
• - 

  schriftelijke verklaring: nee
• - 

  integriteitscommissie: nee
• - 

  voorkomen stapeling functies: Reglement functiestapeling

GroenLinks

• - 

  richtlijn voor screening kandidaten, tevens schriftelijke verklaring: Integriteitsprotocol
• - 

  schriftelijke verklaring: Integriteitsprotocol
• - 

  integriteitscommissie: nee
• - 

  voorkomen stapeling functies: door bepalingen in reglementen

PvdA

• - 

  richtlijn voor en screening, opleiding, tevens gedragscode: Erecode. Daarnaast kent de PvdA een richtlijn voor leden van de Eerste Kamer
• - 

  schriftelijke verklaring: Erecode
• - 

  integriteitscommissie: ja
• - 

  voorkomen stapeling functies: door bepalingen in reglementen en Erecode

PvdD

• - 

  gedragscode: Integriteitsprincipes, ook een eigen code voor Eerste Kamerleden
• - 

  schriftelijke verklaring: nee
• - 

  integriteitscommissie: nee
• - 

  voorkomen stapeling functies: door bepalingen in reglementen

SGP

• - 

  gedragscode: Integriteit voor Eerste Kamer
• - 

  schriftelijke verklaring: nee
• - 

  integriteitscommissie: nee
• - 

  voorkomen stapeling functies: door bepalingen in reglementen

50Plus

• - 

  richtlijn integriteit, tevens gedragscode en : Handreiking Integriteit
• - 

  schriftelijke verklaring: nee
• - 

  integriteitscommissie: nee
• - 

  voorkomen stapeling functies: door bepalingen in reglementen