"The Oxford Handbook of Dutch Politics" gepubliceerd

DEN HAAG (PDC) - Op 10 december 2024 is "The Oxford Handbook of Dutch Politics" gepresenteerd op de Campus Den Haag van de Universiteit Leiden. Dit uitgebreide handboek, met 47 hoofdstukken, 82 auteurs en 880 pagina's, is samengesteld door Sarah de Lange, Tom Louwerse, Paul ’t Hart en Carolien van Ham en biedt, kort gezegd, een actueel overzicht van de Nederlandse politiek en de academische studie daarvan. Er is geen sprake van een centrale vraagstelling; de veranderingen danwel het onveranderlijke zijn de rode draad.

Het "Handbook" is opgedeeld in de volgende zes secties: historische ontwikkeling, de onderdelen van de trias politica inclusief de plaats van de monarchie, de decentrale politiek en de supranationale van de EU, verkiezingen en stemmen, politiek en beleid in de verschillende branches van de samenleving, zoals landbouw, milieu, immigratie, onderwijs, gezondheidszorg.

Forum-debat

Tijdens het forum-debat met Prof. Dr. Carla Hoetink, Prof. Dr. Rens Vliegenthart en Dr. Mariken van den Velden onder leiding van Prof. Dr. Alyt Damstra, om de verschijning van "The Oxford Handbook of Dutch Politics" luister bij te zetten, werd onder meer gesproken over politieke stijl, de media, het Nederlandse handelingsperspectief (institutioneel vernieuwen onder externe druk? zijn we in crisis? wat komt er in de plaats voor democratische consensus en politieke compromissen?), over weerbaarheid in het huidige tijdsgewricht, over tekortkomingen (hoe de politiek te socialiseren, jongeren te betrekken, waar is de ideologie?).

Vertrouwen in politiek en democratie

Prof. Dr. Carolien van Ham onderzoekt in haar bijdrage "Democratic Legitimacy and Political Support" (met co-auteur Jacques Thomassen) het politiek vertrouwen en de tevredenheid met de democratie in Nederland. Zij concludeert dat "de tevredenheid met het functioneren van de democratie in Nederland (nog steeds!) heel hoog is en dat politiek vertrouwen niet zozeer daalt maar fluctueert door de tijd", maar dat verschillen tussen kiezersgroepen toenemen: “Politiek vertrouwen hangt steeds samen met stemkeuze. Kiezers van sommige partijen hebben veel vertrouwen, terwijl anderen juist weinig vertrouwen hebben”. Verder ziet Van Ham dat "Politiek vertrouwen daarmee onderdeel is geworden van electorale competitie tussen politieke partijen, wat interessante nieuwe vragen oproept over de oorzaken en de gevolgen hiervan".

Over het rijke historische en kwalitatieve onderzoek dat nu niet volledig in kaart gebracht is zegt zij reeds dat het zeer de moeite waard zou zijn om dat te doen voor een toekomstige update van het handboek.

Klimaatbeleid: van ambitie naar uitvoering

Dr. Lisanne Groen belicht in haar hoofdstuk "The Politics of Dutch Climate Change Mitigation Policy" (met co-auteur Dave Huitema) de uitdagingen binnen het Nederlandse klimaatbeleid. “Nederland stond ooit bekend om ambitieuze klimaatplannen, maar implementatie blijft een zwakke plek,” stelt Groen. Economische belangen en verdeeldheid tussen ministers hebben hierbij een grote rol gespeeld. Ook benadrukt zij de groeiende rol van rechters sinds 2015, zoals in de Urgenda-klimaatzaak.

Het heeft Groen verbaasd "hoe gauw Nederland van een “leider” in klimaatbeleid aan het eind van de vorige eeuw veranderd is in een achterblijver met slechte resultaten wat betreft broeikasgasemissiereducties, welke invloed de lobby van de energie-intensieve industrie heeft gehad, en hoe meningsverschillen tussen verschillende ministeries (van milieu, economie, verkeer en waterstaat, landbouw, etc.) de uitvoering van het klimaatbeleid negatief hebben beïnvloed".

"The Oxford Handbook of Dutch Politics" is inmiddels ook al aangeboden aan Premier Dick Schoof.