Achtergrond: zes maanden Rutte IV, al tien moties van afkeuring/­wantrouwen

DEN HAAG (PDC) - Tijdens het debat over de Voorjaarsnota is opnieuw een motie van wantrouwen tegen het kabinet-Rutte IV ingediend. Dit keer door PVV en SP. Tegen het op 10 januari 2022 aangetreden kabinet kwamen er tot nu al zeven moties van wantrouwen of afkeuring. Daarnaast waren er twee van dergelijke moties tegen minister De Jonge en één tegen minister-president Rutte. Negen moties werden in de Tweede Kamer ingediend en één in de Eerste Kamer.

Buiten de gisteren door Geert Wilders en Lilian Marijnissen ingediende motie, die nog in stemming moet komen, werden alle moties verworpen. De moties werden in zes gevallen (mede) ingediend door de PVV. De Groep-Van Haga was drie keer (mede)indiener en daarnaast kwamen SP, BBB, PvdA en BIJ1 met dergelijke moties. Alleen een tegen minister De Jonge gerichte motie over de mondkapjesdeal kreeg steun van nagenoeg de gehele oppositie.

Tijdens Rutte III (2017-2022) werden 54 moties van wantrouwen/afkeuring ingediend, waarbij 21 keer de PVV was betrokken. Tijdens die periode werden twee moties aangenomen, beide over de evacuaties uit Afghanistan in 2021. Dat leidde tot het aftreden van de al demissionaire ministers Sigrid Kaag en Ank Bijleveld.

Ter vergelijking: tijdens het kabinet-Balkenende II (2003-2006) waren er negen moties van wantrouwen/afkeuring. Tijdens Kok I (1994-1998) waren dat er tien en tijdens Lubbers III (1989-1994) zeven. Het kabinet-De Jong werd met slechts vijf van dergelijke moties geconfronteerd.

Tijdens de vier kabinetten-Drees (1948-1958) waren er in totaal slechts vijf moties die afkeuring of wantrouwen uitspraken. Die gingen allemaal over het Indonesiëbeleid. Al deze moties werden verworpen.

tijdens Rutte IV

column 'Ja, dat weten we nu wel-effect' (29 april 2019)