Hofvijver augustus (zomerspecial): ‘Trossen overrijpe bananen’

DEN HAAG (PDC) - ‘Nederland is geen bananenmonarchie, maar er hangen wel trossen overrijpe bananen.’ Dat stelt politiek correspondent Marc Chavannes in zijn column over de rafelranden van de democratie in het augustusnummer van de maandelijkse Hofvijver. ‘Er zit zelfs hier en daar rot in,’ voegt hij daaraan toen.

Een serie verkenningen van het Montesquieu Instituut langs politiek, bestuur en rechtspraak maakt duidelijk dat veel goed gaat [‘wel zorg, geen paniek’], soms meer dan lijkt. Maar er valt ook het nodige te verbeteren of te repareren, zoals alleen al de affaire bij de Belastingdienst heeft duidelijk gemaakt: ‘Er is méér dan een incident.’ Zo ongeveer valt de tussenbalans van de staat van de democratische rechtsstaat uit.

In deze speciale editie van de hofvijver analyseert oud-secretaris generaal Roel Bekker de staat van de Rijksdienst: 'Er groeit een gat tussen de steeds nerveuzer wordende spelers op het toneel (politici) en de werkers achter de schermen (ambtenaren).’ Deze zorgen over de staat van het Nederlandse bestuur worden gedeeld door Eric Janse de Jonge en Carien Verhoeff: ‘De huidige politiek-bestuurlijke klasse voldoet niet langer.’

Om de democratische rechtstaat te waarborgen moet er volgens Caelesta Braun worden opgelet voor de gevaren van 'het lobbydrijfzand'. Daarnaast moeten cultuurverandering de Nederlandse instituties versterken. Zo analyseert Bert van den Braak de rol van het parlement, waar de profileringsdrang van Kamerleden het functioneren van de democratie in de weg staat. Annemarie Kok en Caspar van den Berg roepen op om een draai te maken, weg van de emotiecultuur die burgers, politici en bestuurders in hun grip heeft.

Dit en meer in de augustus special van de Hofvijver.