De revolutionaire retoriek van Baudet en Wilders

Verrader! Verrader! Verrader! Dat riep Geert Wilders tijdens het verkiezingsdebat door het slotwoord van Sigrid Kaag heen. Zij verdedigde op dat moment het dragen van een hoofddoek bij een diplomatiek bezoek dat zij als minister van Buitenlandse Zaken bracht aan Iran. Eerder had Wilders Rutte ervan beschuldigd 13 keer de wet overtreden te hebben: ‘een gewone Nederlander zou daarvoor de bak indraaien’. Het komt allemaal dicht in de buurt van de campagne van Donald Trump (‘lock her up’) en het laat zien dat de PVV-leider zijn politieke tegenstanders als criminelen en landverraders beschouwd.

Dat had Thierry Baudet al veel eerder gedaan. ‘Nu worden we aangevallen door een vijand die we nog niet eerder tegenover ons hebben gehad. Een atypische vijand. Een vijand die ons eigen uniform draagt. ‘Wij worden aangevallen door een vijand die ons uniform draagt.’ Dat zei hij in januari 2017 op het eerste partijcongres van FvD. De militaire metafoor en de agententheorie worden hier verknoopt: de vijand wil ons uitschakelen en gebruikt daarvoor undercover middelen. Het doet allemaal denken aan de jaren vijftig toen militant rechts eenzelfde ‘frame’ hanteerden ten opzichte van het communisme: de communisten hadden destijds, met name in de vakbonden een ‘intrede politiek’: zij werden lid van de vakbond zonder te zeggen dat zij lid waren van de CPN. Zij vormden dus ‘een vijfde colonne’ die slechts opkwam voor de belangen van ‘Moskou’. Buitenlandse vijand (de Sovjet Unie) en interne vijand vielen samen!

Voor Wilders en Baudet is de buitenlandse vijand nu de Islam, ‘die misdadige ideologie’ (Wilders), en – meer in het algemeen – de buitenlanders, die zorgen voor een ‘homeopathische verdunning’ van ons volk. De vijand is in onze politieke partijen, in onze buurthuizen, ja in onze slaapkamers binnengedrongen. Thierry Baudet wilde volgens Henk Otten de fractieleden van FvD laten testen op Arisch bloed.

Het is een strijd op leven en dood van onze beschaving, zoveel is duidelijk: wij moeten pal staan ten opzichte van de islamitische wereld en met name ten opzichte van de moslims in eigen land. En omdat de vijand alle middelen gebruikt, moeten wij dat ook doen. Wilders en Baudet gebruiken in dit opzicht het concept van de ‘weerbare democratie’een begrip dat in 1936 door George van de Bergh gemunt is en door Bastiaan Rijpkema in 2015 weer in omloop is gebracht. De redenering is dat een ideologie die niet democratisch is onder bepaalde omstandigheden mag worden verboden.

Overigens doen tegenstanders vaak niet anders. D66 senator Boris Dittrich schreef in de Volkskrant dat racisme bij wet verboden is - dat is niet zo alleen rasdiscriminatie is strafbaar). Een oud-rechter die geen verschil maakt tussen denken en handelingen is een gevaar voor de vrijheid van meningsuiting.

De populisten stemmen nog in een ander opzicht overeen: omdat zij de enige zijn die de wil van het volk uitdragen, is het onvermijdelijk dat zij de verkiezingen winnen. Gebeurt dat niet dan is er sprake van manipulatie door de media (‘NOS66’) of – in het uiterste geval - van verkiezingsfraude. Hans Janmaat meende dat precies om die reden de stemcomputer was ingevoerd (‘vlak voor de kiesdrempel houdt de computer op de CD-stemmen te tellen’). En Trump heeft altijd vol gehouden dat de overwinning van Biden ‘gestolen’ was.

De vijand verandert in de loop van de tijd van kleur. Waren het twintig jaar geleden nog vooral Marokkanen, Oost-Europeanen en vluchtelingen, nu zijn ook de andere buitenlanders aan de beurt. Het zijn de expats, de buitenlandse studenten en de toeristen die er voor zorgen dat in de binnensteden van Amsterdam, Den Haag en Utrecht enclaves van Engels en Spaans sprekende buitenlanders zijn geworden. Zij maken dat de huizenprijzen daar elk jaar met 10 procent stijgen zodat gewone Nederlanders er niet meer kunnen wonen. Zij zorgen ervoor dat op universiteiten, in theaters en in de publieke ruimte steeds meer Engels gesproken wordt. Zou over 40 jaar het Nederlands in Nederland dezelfde status hebben als het Fries in Friesland? Dat vooruitzicht is voor veel mensen die niet meertalig zijn, een spookbeeld. Zij voelen zich vreemdeling in eigen land.

De vijand, de bezettende macht, wordt moeilijker definieerbaar en dus wordt het vijandbeeld diffuser. In plaats van ‘de lange arm van Erdogan of Teheran’ zijn het netwerken geworden, duistere netwerken. Internationale netwerken van joden en pedofielen, van virusverspreiders en vaccinatie dwingelandij. Zij zorgen er via een geraffineerd system van lock-downs en vaccinatiepaspoorten voor dat onze vrijheid wordt afgenomen.

Forum voor Democratie loopt voorop in de productie van complottheorieen. Zij gaat – als er niet opnieuw een scheuring optreedt – een gouden toekomst tegemoet.

Aan de andere kant zal de groene beweging uiteenvallen in een cosmopolitisch-rationele vleugel en een esoterisch-nationalistische vleugel, waarbij de laatste zich in en rond de Partij van de Dieren zal blijven organiseren. De eerste in GroenLinks en Volt.

In deze polarisatie zal Sigrid Kaag de ideale tegenstander blijven van de radicaal rechtse nationalisten: getrouwd met een Arabier, opgeleid in Engeland en Cairo, een leven lang werkzaam gewerkt voor internationale organisaties. Zij is de ultieme 'landverrader' en nog een vrouw op de koop toe. Een betere bevelhebber van de bezettingsmacht hadden Baudet en Wilders zich niet kunnen wensen. De vrouwenhaters gaan op Twitter helemaal los: ‘Daar moet een dildo in met weerhaken.’[1]

Inmiddels heeft Nadia Bouras thuis bezoek gehad van Vizier Op Links: ‘We houden je in de gaten’.

De verbale burgeroorlog is begonnen!

Meindert Fennema is emeritus hoogleraar politieke theorie verbonden aan de Universiteit van Amsterdam

[1] Voor meer over vrouwenhaat op sociale media: https://www.groene.nl/artikel/misogynie-als-politiek-wapen