‘Europees denken is onmisbaar’

Een zeldzaam betoog voor het verregaand europeaniseren van de samenleving. Voortaan Europese belastingen, sociale voorzieningen, pensioenen, economische politiek, innovatie, ruimtelijk beleid, een Europees leger, Europese referenda, Europees privaatrecht, strafrecht, migratie-, asiel- en energiepolitiek. Met de Commissie in Brussel als de Europese regering, een Europese minister van Buitenlandse Zaken en van Financiën. Kortom: Europa tot in de haarvaten van de samenleving op basis van Europees denken. Je kunt ertegen zijn, maar je houdt het niet tegen.

Dat is de kern van het boek van Koos van Houdt ‘Unieke Unie. Europees denken is onmisbaar’. ‘Nederland denkt dat beleidsterreinen als onderwijs, volksgezondheid en belastingen nog geheel nationaal zijn en dat dit zo moet blijven. Een achterhaalde gedachte’, aldus Van Houdt. Centraal staan verder het door de decennia heen ontstaan en de grote ontwikkelingen tot nu toe van de Europese Unie. Van Houdt wisselt dit af met treffende persoonlijke impressies opgedaan in de jaren toen hij reeksen topconferenties van de nationale leiders verspreid over Europa volgde. Verder ruime aandacht voor de, volgens de auteur gebrekkige, Europese politieke journalistiek. Het boek is mooi geïllustreerd door persfotograaf Peter-Vincent Schuld.

‘Hiermee vertolkt de auteur een visie die in de Nederlandse politiek geen gemeengoed is, sterker nog, het is een opvatting die haaks staat op hetgeen generaties lang de kern vormde van ons buitenlands beleid. Onze aandacht met betrekking tot Europa is altijd beperkt geweest tot steun aan een grote markt en de winst die dat voor ons land oplevert. Wij hebben ons altijd verre gehouden van steun aan een meer zelfstandig optredend Europa’, aldus Laurens Jan Brinkhorst, voormalig minister, Europees topambtenaar en ooit Van Houdt’s hoogleraar in Groningen, in zijn voorwoord. Brinkhorst concludeert dat Van Houdt ‘veel nieuwe perspectieven biedt voor degenen die bereid zijn opnieuw na te denken over opvattingen en uitgangspunten de jarenlang het denken over Europa in Nederland hebben bepaald’.

Virtupress Uitgeverij, Koos van Houdt, Unieke Unie, 20€, 186 blz. ISBN 978-90-9032848-5. Verkrijgbaar via de boekhandel

Jan Werts is journalist en publicist en promoveerde in 1991 op een dissertatie over de Europese Raad. Hij is voor het Montesquieu Instituut de vaste correspondent in Brussel.