EU en machtsverhoudingen, take back control?

1.

Transcriptie

Oké groeien

goedenavond goedemiddag nog net

Fijn dat u met zovelen bent gekomen

Het is een voor de hand liggende en beleefdheidshalve ook gebruikelijke zin maar het is toevallig ook maar en

dit is vandaag een bijeenkomst over

europa

de europese unie en machtsverhoudingen take back control waarom die titel naar het is natuurlijk logisch omdat dat een referentie maar naar wat wij misschien eigenlijk een heel klein beetje hadden verwacht misschien wel dat

31 oktober achter ons zou liggen en dat we nog maar met 27 landen over zouden zijn en dat de britten zich bevrijd zouden kunnen voelen

En nou ja ik zie vandaag bij de start van de campagne in engeland voor de verkiezingen voor 12 december december dat de leider van de conservatieve partij en de britse premier johnson zich opnieuw zo uit de dat hij zich ongelooflijk heet heeft geërgerd aan de lamlendigheid van het britse parlement en de besluiteloosheid en dat ze niet willen dat de britse bevolking

Wilde en dat die momenten heeft gehad om zij stropdas u weet net als die van trump hangt die vrij lang naar beneden dat je die graag had willen opeten om het allemaal te realiseren

Maar dat zou waardig om te vertellen brexit is nog geen en brexit maar het is wel mee de en aspect wat bij ons hier natuurlijk naar voren komt deze bijeenkomst is georganiseerd door het montesquieu instituut en nieuwspoort

En het filmhuis den haag en prodemos

en het is om half zeven afgelopen

Dat is ook wel goed om te vertellen u kan zich ook op enig moment mee te bemoeien en mee bemoeien als ik dat vergeet om u de gelegenheid tot vragen stellen

Het daartoe op te roepen dan merk ik dat vanzelf wel en renske leijten die moet iets eerder weg en daar wil ik sowieso wel iets over zeggen niet over renske leijten maar over renske leijten en bram van ojik dat die tijd hebben gevonden om hier aanwezig te zijn met het is voor kamerleden zo midden in de week hartstikke moeilijk en voor soms ook wel lastig om dat stipt en te analyseren en het ook na te komen wie er komt dus nogmaals heel hartelijk dank dat jullie beiden daar tijd voor hebben overigens niet minder voor stéphane alonso

Bekend in europa brussels' correspondent voor de nse en nu besef dicht met buitenland portefeuille voor nrc handelsblad hier en rem korteweg die

van clingendael is en velen kennen hem misschien ook de afgelopen maanden over zijn kool rente analyses bij nieuwsuur

Over brexit

wat als ik zo vrij mag zijn net zoals voor mij beschouwd moet worden geloofd deels als een hobby onderwerp

dan gaat hij zitten hier achter de tafel de bedoeling is dat

Rem kortweg en

en inleiding heeft vooral met als doel om enige lijn in de discussie aan te brengen we hebben daarbij nog een aantal stellingen die die lijn in die discussie

Mogelijk

kan versterken

Dat weet ik niet ik ben dienstbaar aan aan u en aan de mensen achter de tafel ik zeg als ik dit soort dingen doen wel eens vaker dat ik probeer er een rode draad in zichtbaar te houden ik kan u nu al beloven dat zeg ik altijd maar het zal ook nu zo zijn dat dat zeker niet gaat lukken en vooral niet bij een onderwerp als uur open want er is geen onderwerp zo groot waarbij je heel snel kan uitweiden over alles en nog wat als dit maar daarom is het handig dat rem korteweg een inleiding houten echt voor de ruggengraat voor de discussie hier hedenmiddag geen gang

Jij doet het werkt ja deze

Ja goede middag

Dank voor de uitnodiging het is een groot plezier om hier te zijn

Gaan we het over de brexit hebben nee waar gaan we het over de brexit hebben

Ja want waar ik even kort mijn inleiding op wil richten dat is namelijk de impact die brexit heeft op de europese unie en de positie van nederland in de europese unie ze weten allemaal dat met de nieuwe commissie het nieuwe europees parlement de nieuwe institutionele cyclus

De europese unie aan verandering onderhevig is dit is een moment waarop de de het het cement gestort wordt om het zomaar te zeggen maar het cement is nog nat dus we kunnen nog een beetje

Manoeuvreren

Maar eigenlijk belangrijker nog als het gaat over de het moment van verandering waarop

wat wat we nu zien dat heeft alles met brexit te maken en dat heeft er mee te maken dat door de brexit

De europese unie niet alleen maar van 28 naar 27 lidstaten gaat maar dat zeker voor nederland een heel belangrijk

Bioland de europese unie verlaat

een van onze grootste handelspartners

De tweede economie van de europese unie en

afhankelijk van of je het goed telt zo'n 50 55 miljoen europese burgers

en wat betekent dat dan wat betekent dat voor de europese unie als zo'n groot land en zo groot buurland een buurland van nederland de europese unie verlaat

Voor nederland betekent dat dat nederland een maatje gaat verliezen in de europese unie wonden was heel vaak gelijk gestemd of werd als gelijkgestemd

Gezien hier in den haag

het was een gelijkgestemd land als het ging over het verdiepen van de europese interne markt

Het ging over een

tegenkracht bieden tegen al te veel protectionistische tendensen van andere europese lidstaten

Het was een gelijkgestemd land het ging over het ja tegenhouden van de centralisatie drang of de de poesje richting federalisering binnen de europese unie en nederland heeft dat altijd zeer gewaardeerd en londen was natuurlijk of het verenigd koninkrijk een heel groot land

Ik ga als u het goed vindt ge maak ik even mijn inleiding af en komen we zo bij de bij de bij de vraag

Niet alleen was het verenigd koninkrijk vaker gelijkgestemd land het was ook een brede schouder waarachter op deze dossiers nederland zich kom schaal houden kom mee samenwerken en londen kon

Ja de klappen opvangen in het europese proces londen was vaak een en hup hup waarlangs andere gelijkgestemde landen in noord west europa zich graag om heen verzamelde net zoals andere landen dat deden bij parijs en berlijn

En wat je dan ziet is dat in het krachtenspel met de 28 lidstaten waar in londen parijs en berlijn de grote 3 vertegenwoordigde dat het het spel als het ging om het zoeken naar europese compromissen zich vaak af speelde tussen die grote drie

En als die grote 3 eruit kwamen naar dan kon je er vrijwel donder op zeggen dat de andere 25 landen zich daar ook wel naar konden schrik dus vanuit dat nederlandse perspectief was het heel belangrijk om vooral die panden goed te houden richting londen richting parijs richting berlijn

Nou met de brexit verdwijnt dat britse maatje

Die brede schouder op een aantal dossiers bijvoorbeeld verdieping van de interne markt die verdwijnt het tweede punt wat ik wil aanstippen is dat als gevolg van de brexit

Het economisch en demografisch zwaartepunt van de europese unie naar het zuiden en naar het oosten

voor verschuift het verenigd koninkrijk is niet langer een factor van belang en geopolitiek heeft dit grote gevolgen nederland zat vroeger in het hart van die besluitvorming driehoek tussen parijs berlijn en londen

Als u uw ogen dicht doet en u trekt een lijntje tussen parijs berlijn en londen zat in die driehoek zat nederland nederland was daar mee

Ook heel erg tevreden

nu als

de britten weg zijn zijn wij in nederland een beetje bezorgd dat

nog steeds zeer wezenlijke invloed van frankrijk en duitsland er toe gaat leiden dat zij ons een beetje letterlijk links zullen gaan laten liggen

Het stem gewicht in de europese unie veranderd als gevolg van de brexit het zien we heel nadrukkelijk dat dat werkt in het nadeel van een land als nederland

Zien dat met het nieuwe systeem van gekwalificeerde meerderheid van stemmen dat frankrijk en duitsland samen bijna een blokkerende minderheid hebben met andere woorden daar komt geen europees plan meer doorheen zonder dat op frankrijk of duitsland dat steunen maar je ziet ook dat als gevolg van die veranderende balans van het stem gewicht dat zuidelijke europese landen ook

Blokkerende minderheden makkelijker kunnen vormen dan noordelijke landen dat kunnen dus europa wordt zuidelijker en europa wordt oost-europese en het is in dat kader niet verwonderlijk dat we ook de afgelopen paar jaar ons meer zorgen zijn gaan maken over de rechtsstaat en rechtsstatelijkheid in de europese unie en ook ons zorgen maken over de centralisering drank en het overhevelen van nieuwe europese bevoegdheden dat heeft met elkaar te maken dus

Het moet nederland toen nederland moet bereid zijn wat mij betreft om leiderschap te tonen op die onderwerpen die er voor nederland toe doen die onderwerpen waar het vaak achter die brede britse schouder kon schuilen die schouder is er niet meer of omdat is ter discussie moeten we misschien gewoon meedoen met die wat meer zuidelijkere

En oost-europese

europese unie die we waar we tegen aan tegen aan kijken nou in 2018 vorig jaar werd heel nadrukkelijk de conclusie getrokken door de nederlandse overheid dat is zich moet inzetten en zijn stem moet laten gelden op die onderwerpen die er wel degelijk voor nederland toe doen en dat waren met name de economische financiële onderwerpen wat we in 2018 zagen was de totstandkoming van de zogeheten hansen liga aangevoerd door het nederlands ministerie van financiën en ondersteund door zeven andere ministeries van financiën namelijk die van zweden denemarken ierland

De drie baltische staten en finland

die een tegenwicht wilde geven tegen de ambitieuze eurozone plannen van met name president maak op de hansen lichaam de groep van noordelijke rijke landen die sloegen de handen ineen om een aantal stellingen te poneren dat werd heel nadrukkelijk gezien als een nederlands initiatief

Het was een push

Tegen verdere integratie van de eurozone de totstandkoming van een eurozone parlement en een poes tegen het opzetten van systemen die gaan leiden tot een transfer transfer unie nederland werd daardoor wel gezien als een aanvoerder van groep'-blok eerder als een aanvoerder van een land wat niet brug gebouwd om de europese unie verder te helpen maar als een aanvoerder van een land die mee wil zeggen hetzelfde speelt nu op het gebied van het meerjarig financieel kader waarin nederland gezien wordt als een nee' zeggen en nee schutter het beeld onlangs ook op uitbreiding en mijn stelling is je kan niet overal mee tegen zeggen je kan niet overal nee' tegen zeggen als je daarna een keer wel ja wil krijgen van je andere 27 europese collega's

er is meer dan alleen het eurozone en het economisch financieel beleid denk aan migratie

de sociale agenda

Handelspolitiek dus wat was de conclusie die vanuit de nederlandse overheid getrokken werd we moeten ons niet blind staren op die hansen liga het is opvallend dat in 2018

Het allemaal overhandse liga ging in 2019

Hooray er vrij weinig meer over in plaats daarvan zien we premier rutte die allemaal speechen schreef het in straatsburg in zürich een soort positief verhaal probeert te geven er worden allemaal mini overleg is opgezet ze nederland in spanje nederland en italië nederland en frankrijk nederland en polen een aantal daarvan zijn nieuwe een aantal daarvan bestonden al in het benelux kader wordt er ook wordt er nieuw in geïnvesteerd benelux samenwerking met de drie baltische staten wordt opnieuw in geïnvesteerd met andere woorden we staan aan de vooravond of we zien eigenlijk al dat we bezig zijn om de europese diplomatie een nieuwe impuls te geven dat wordt ook gekoppeld aan

verdere verdieping en investeringen in de capaciteiten op in het postennetwerk dus daar komen extra diplomaten bij op verschillende cruciale posten en er worden nieuwe posten in europa geopend omdat er erkend wordt in nederland dat in die nieuwe machtsbalans nederland zijn stem zelf moet laten horen we kunnen niet meer erop vertrouwen dat we het eventjes via parijs berlijn of vroeger nog via londen ze klaar te krijgen dus en ik kom bent bijna bij mijn afronding meneer de voorzitter

We zijn we en we zien een nieuwe europese politiek in nederland ontstaan

En als wij iets niet willen bijvoorbeeld we willen niet meer geld geven aan het europees budget of we willen niet dat de eurozone

Verder integreert dan zullen we ook veel duidelijker moeten zeggen wat we wel willen want

europese diplomatie is voor een deel koehandel de gun-factor speelt een belangrijke rol als je als nederland alleen martens wordt als nee schudder

als iemand die met name blokkerende minderheden bouwt dan wordt het heel lastig om steun te krijgen voor die dossiers waar je wel

op in wil zetten denk bijvoorbeeld aan de klimaatagenda waar nederland heel nadrukkelijk ook een aantal belangen in het europese behartigt wil hebben je kan ook denken aan ik noem het maar eventjes migratie

Handel misschien zelfs de europese defensie nou in die veranderende macht machtsbalans

Zal nederland dus veel vaker zijn aan de ene kant zijn hoofd boven het maaiveld moeten uitsteken en dat is diplomatiek af en toe best zwaar want als je dat doet dan krijg je ook vaak kritiek te horen maar juist om controle te hebben in een periode van take back control

Is het wel heel belangrijk dat dat zowel gebeurt met een positieve agenda dankuwel

ook wel en

En heel duidelijk verhaal lijkt me en hier staan de stelling ik gaan ze niet zelf voorlezen want u kan dat zelf vrij duidelijk zien en toch even aansluitend mini kortweg wat u net zei u constateert wat nodig is

Qua nederlandse politieke positie in europa ziet u eigenlijk al iets van een

Europese nieuwe visie

Bij dit kabinet

mondjesmaat dus je kan naar de speeches van premier rutte wijze en daar zie je de de

Ja ik de kiem van een positieve agenda maar die wordt heel snel ingehaald door

Incidenten zoals die zich afspelen in bijvoorbeeld ik het kader van de discussie over het meerjarig financieel akkoord of in de discussie over het eurozone beleid het gaat wat mij betreft voorbeeld heel interessant worden hoe nederland gaat reageren op de het proefballonnetje

Die de duitse minister van financiën gister heeft opgelaten om toch toe te werken naar een europees depositogarantiestelsel

Iets wat altijd vanuit nederland

ja wij bij steunde ted-ed het vrij harde duitse beleid dat dat een stap te ver zou zijn ik ben heel benieuwd of of hier ook dat die reflex gaat ontstaan om daar een

En een tegenkracht

tegen te ontwikkelen of dat nederland ook op dit vlak misschien toch eieren voor zijn geld gaat kiezen dan mee gaat met het grote grotere duitse broertje ja ook een app voor hem en ik weet niet of je dat meegekregen heeft maar dat gaat om dat nederlandse depositogarantiestelsel wat we hebben tot een ton aan bezittingen dat gegarandeerd is dat er ook zo'n europese garantie stelsel zou komen en dat de braid de duitse minister van financiën en gisteren naar een stuk over geschreven heeft in financial times dacht ik die tijd toch heel voorzichtig voor pleit dat dat nu meer toch ook een europese afspraken moet zijn als ik het goed zo samenvalt ren

toevalligerwijs ik in beek ik heb toch even gekeken in de handeling of een c programma van vorige week toen het ik dacht over de algemene raad ging mijn ieder geval uw citerend

mevrouw leijten van socialistische partij

Dat u kritische opmerking maakt dat we niet weer eens moeten gaan keuvelen over meer

Rechter en dieper als het over europa gaan we echt kijken waar we staan dus ja eigenlijk sluit dat heel erg goed aan bij wat rem korteweg bepleit heeft u bij benadering en idee waar we staan of waar u vindt als sp dat wij als nederland binnen de europese unie zouden moeten gaan staan

Het was een andere hier korte weg die voor mij land heeft gekeken van hoesten hoe liggen we eigenlijk een europese unie en dat wat mooie titel niet empathisch wel effectief kijk het is natuurlijk een heel knap staaltje framing dat nederland alleen maar nee zou zeggen

dat is namelijk niet waar hè dat europese

De poster garantiestelsel daarvan heeft nederland dat gezegd te willen we graag over praten

Duitsland zou echt nee de beginnen we überhaupt niet aan aan uw duitsland daarover wil praten hebben we hebben wel een aantal voorwaarden

Dat is natuurlijk niet zo gek

Dus dus ik denk dat dat dat dat dat dat helemaal niet erg zal zijn en dat dat de nederlandse in positie op dat onderwerp niet niet blokkeert nee ziet dat nederland op heel veel vlakken initiatief neemt en heeft genomen in het verleden op klimaat zijn we een van de voorlopers

En op andere vlakken nou ja interne markt en daar ben ik het misschien als de speler niet altijd mee eens

En

wat wat ik graag zou willen is dat we een europese unie ontwikkelen wat wat meer uitgaat van flexibel samenwerken dus niet we zien alles als een markt en dus ook als een arbeidsmarkt een woningmarkt een noem hem op dat het liefst het centralistische denken wat de europese commissie ziet maar dat we gewoon zeggen nee op deze onderwerpen vinden wij ons met die landen en op die onderwerpen niet langer werken we daar wel op samen en bijvoorbeeld kan ik me heel goed voorstellen dat wij ook op oost ook op oost-europese landen wat dingen zouden kunnen vinden waarop voorkeur zouden kunnen samenwerken met met een groep en dat je een soort meer flexibele europese unie krijgt waarbij het gaat over nou ja trotse landen met verschillende geschiedenis ook respect voor die verschillende geschiedenis en niet die ene maat

Maar waar wij en het

meneer kortweg zegt dan van jaar was verschelden ons achter die schouder van van van londen soms ook prijs

soms ook berlijn maar waar we ons vooral heel erg achter verschuilen en de nederlandse politiek zich achter verschuilt eens zeggen ja dus wil je dit moet van brussel en ik kan u een verschillende voorbeelden geven waarbij nederlandse inzet is geweest om in brussel eigenlijk de directrice te halen om hier binnenlandse politiek te voeren op de woningbouw sociale woning sector met inkomensgrens

Dat de thuiszorg aan besteed moet worden gaat nederland echt letterlijk een advies halen bij de europese commissie om hier meer marktwerking int het maar het betekent in feite wel dat u toch als we worden goed begrijp voor pleit dat het toch wel af en toe echt nee gezegd wordt ja zeker en ik denk ook dat dat dat dat helemaal niet erg is want dat gaat nou juist ook uit om je werkt samen op die onderwerpen waarop je kan en wil samenwerken en daar waarop dat nog net niet gaat doe je dat niet dit is overigens niet zomaar iets wat ik zelf bedacht hebt is een advies geweest van de wetenschappelijke raad voor regeringsbeleid

Kijk nou eens waar je flexibeler kan gaan samenwerken juist ook omdat het moet van brussel te te stoppen want als dat niet meer hoeft van brussel kan je ook gewoon zeggen nee wij hebben hier besloten hier op juist wel samen te werken en ik ben nu volop in het belastingplan bijvoorbeeld zeiden dat ik ben ook belasting woordvoerder en dan zegt de staatssecretaris wij moeten van brussel

De

woningbouwcorporaties onder de verhuurdersheffing maar ook onder de belastingregels voor belastingontwijking brengen het is helemaal niet waar wat is aan alle uitzonderingsmogelijkheid het schoon en wens van deze regering en daarmee doen zij zelf ook een beetje aan aan dat brussel besjes ik zou liever dus op een andere manier samenwerken

Maar ik zie het niet dat dat nu richting is waar het naartoe gaat als ik zie wat het de commissie voor van de liars echt en eigenlijk ook een beetje uit parijs en brussel komt maar goed dat zou dat zou wat mij betreft de kracht een krachtige afslag zijn voor de europese unie grandes dan die centralisatie

Samengevat flexibele en meer nee durven zeggen ja maar ook dus meer ja en als je de samen werkt dat ook echt doen ja maar ja op klimaat gaat hevige te gaan we met het parlement door heel europa heen en doe ook in alle landen zeggen we ook tegenpolen als je nog niet mee wilt doen prima maar wij gaan wel verder dat kan toch ja bram van ojik flexibele en nee durven zeggen naar je dan ook af en toe ja maar u bent toch meer van jaar geloof ik nou wil ik ook best vindt de jury unaniem agrarische bank waar maar kijk het gaat volgens mij om iets anders want want ik kijken wat wat rente is echt een flexibele unie het enige me hem in meer met gelegenheidskoor iets is in feite werken rond zaken met partijen die haar zeggen dat klinkt wel

dat klinkt wel logisch maar ik ben bang dat dat de unie uiteindelijk verzwakt

Ik denk dat de kracht van de europese unie en niet alleen de kracht maar ook de aantrekkingskracht van de europese unie die je gelukkig nog steeds is ook bij heel veel landen buiten de uni zit in de het feit dat dat een eensgezindheid is dus wat wat klinkt als een heel hij bijna logisch verhalen en van er moeten flexibel zijn in het alleen ver hebben meerdere snelheden en zoë je kent we kennen allemaal wel die discussie

dat

dat q dat klinkt logisch maar ik vind dat niet zo goede weg eigenlijk ik vind om de om de om wat ik net zeggen omdat ik denk dat de kracht van de unie zitten en dan misschien maar liever iets langzame en zo nu en dan niet want ik ik zou het zou absurd zijn om hier te zeggen je moet altijd jaar zeggen maar ik vind het toch niet een goed idee eigenlijk het mag gewoon zo zij geven dus lieve langzame ja niet per sé nee ik denk dat eensgezindheid binnen de unie je ziet dat ook zegt nu ook wel toch de brexit is volgens mij een heel mooi voorbeeld

Bedrijven van uitgaande dat er toch nog een wiel komt dan is dat heel goed voor de inwoners van de europese unie dat er een deel komt in de eerste plaats voor de inwoners van nederland maar die deal is wel te danken aan het feit dat de dat we niet meerdere

koersen zijn gaan varen maar dat we eensgezind renske die gaat er niet op reageren ze schrijft het eerst film een het uit de grond van maarten ik denk dat dat echt goed is geweest een klein komt zou even wat je breekt ze is stéphane alonso om nu ook even door u heeft twee plekken waar u heel goed dit kunnen waarnemen en misschien zien veranderen hoe de opstelling van nederland is in brussel langer als correspondent trouwens ook een andere landen voor de loc en nu in de haagse

binnenwereld van de het binnenhof dat het is is ziet u die veranderingen ook qua gedrag van nederland en die neiging tot misschien flexibeler zijn en meer nee zeggen of

Nou ik-ik ik denk laat ik eerst zeggen dat volgens mij het nee zeg op zich is niet zo erg dat is op zich prima dat heel veel landen zeggen vaak ergens nee tegen wat wat wat ik denk wat een veel groter probleem is is als een soort negatief

Een beetje giftig narratief zou gaan ontstaan over de u wont hebben we eigenlijk gezien wat er wat er is gebeurd in het vk er de afgelopen decennia dat is heel sluipenderwijs gegaan eigenlijk

En op en op en op een dag met iedereen wakker en dacht iedereen van jaar wat een wat een wat een wat een wat een rot organisatie is het eigenlijk die hele uur en we moeten er vanaf ik bedoel ik denk ik ik zeg niet dat nederland die kant opgaat maar nederland is daar niet immuun voor en en je moet denk ik input nee zeg ik niet erg maar je moet wel de hele de uitleggen waarom je er ook alweer in zit en waarom we dit doen zeg maar dat gebeurt te weinig dus dat ik doe dat er moeten wat meer soort positieve agenda tegenover gesteld worden om om om om om uitleg waarom waarom we in deze jaar in de indië u zitten in de eerste plaats

wat ik wat ik wat ik indicatie het er ik doe dat ben ik wel eens met rem is dat de retoriek

Wordt steeds beter er zou ik maar zeggen dat dat positiever verhaal zit wel steeds meer maar heel erg bij een persoon het bij mij ook bij vooral bij lukte eigenlijk mijn verder verder

Ik qua daden en zo merken nog niet zo heel veel van het dus daar zit een soort daar zit een soort een soort grote kloof en het is bovendien het hangt heel erg aan een persoon

Dit deze strategieën en is is ziet u een en remmende factor in deze coalitie of een remmende factor in persoon in dit kabinet

omdat de coalitie breed is nou ja ik denk ik iets had zelf bijvoorbeeld aan hoekstra of zo te denken die al op die manier ja ja nee ja zeker zeker ik doe ik heb ik je merken je merkt gewoon dat dat degenen die het langs mee bezig is en het het beste verhaal over de u heeft hij dus dat dat dat ze en dat is rutte doe dat alleen het apps ja hij moet natuurlijk ook rekening houden met anderen sentimenten

en en bekijk wat zorgwekkend is aan wat hoekstra nu doet is dat het is gewoon een leden lage strategie en iedereen weet dat iedereen weet gewoon dat met het hele gedoe met die een begroting dat gaat helemaal niet leiden tot een tot een voor nederland fijne resultaat omdat we bij voorbaat al op heel veel terreinen nee en het zegt zijn ja en dan kom ik weer terug mijn eerste punt als je nederlagen strategie gaat leiden of gaat voeren dan dan dan het gaat vroeg of laat dat gevoel ontstaan ook in samenleving van van van een bende weet je wat

die hele diner de en is tegen ons en dat gevoel nou ja en dan dan is het hek van de dam zou ik maar zeggen waar er niets over zeggen nou ik wil niet zeggen over mijn de facto waar heen zitten die zit ik wilde alleen maar wijzen op het feit dat ook de tweede kamer een remmende factor is er kijk dan zichzelf als je als je kijkt naar grote

naar mijn ogen wezenlijke strategische kwesties van dit moment bijvoorbeeld de vraag of nooit macedonië en als we voor toetredingsonderhandelingen mogen beginnen bijvoorbeeld of binnen het mfk überhaupt de denkbaar achter denk waarachter dat we misschien iets meer moeten uitgeven voor het bestrijden van klimaatverandering of wat dan ook dan is het een vrij solide meerderheid in de tweede kamer die vaak op andere terreinen niet bestaat en dat komt door de opstelling van de sp in dit specifieke

Dossier wij zijn benen bestemmen bijna altijd hetzelfde als de swb bij groenlinks bedoel ik heeft maar niet op europa want is cool is sp vaak in het andere kamp verkleij dat is dat moet de renske doen maar je mijn zij ik zou die dag hij heeft eigenlijk niet mee ik zeg het echt puur ring in zwanger bij of leren dat heel is en daarmee ik doe de ik zeg dat als een feitelijke kosten tim de remmende factor zit misschien bij personen in het kabinet mee zit ook dat is gewoon een remmende meerderheid in de tweede kamer

Als het gaat om een aantal belangrijk strategische europese vraagstukken en dat komt omdat de sp op europa in het andere kamp zit dan op heel veel andere punten ik zal een spirea na ik deed het ik bedoel d's verzint dat maakt maakt niet uit de is verschilt links in dat is zeker als het op de europese unie en die verdieping en de ever closer union' is dat absoluut een verschil tussen hoe wij kijken tegen de samenwerking in europa en welke kant het op moeten het wil niet zeggen dat wij in het kamp niks zit ziel en met ik wil

zeggen ik wil ook niet zeggen dat als

wij zouden zijn als de partij van de arbeid d66 en groenlinks al dat is eigenlijk het motorblok dat zegt verdere verdieping

ja ja dat er dan een meerderheid ze zijn ons ook niet zo en het is gek dat ik af en toe inderdaad samen met de vvd voor op ga in in dingen anders willen maar het nemen een zullen nou ik wil eten hoekstra en het nee zo even niet helemaal therapeutische bedoelingen waardoor komt dat

Dat u zo bent weer erover praten

Nou ja kijk

Eurofiel zijn is voor mij geen scheldwoord

Het wordt voor sommige mensen zo gevoeld maar ik zie het

instrument van een politieke unie en dat de machtsbasis laten zijn voor de democratische basis van onze volksvertegenwoordiging zien niet als route ik zie dat liever veel dichterbij ik ben echt voordat je dat doet op de schaal waar mensen besluitvorming hebben en daarin vind ik het europese project nu niet de juiste koers opgaan en dat komt echt vanuit onze visie op de samenleving in de democratie en daarom zeg ik ook wij zijn niet in het kamp van de brexit was raar of niet moet allemaal weg wij zouden heel graag een ander soort europese unie hebben waarbij ook die interne markt minder lijn het is goed je zal ook zien dat als ik

ik trek bijvoorbeeld te strijden tegen voorstellen die nu voor liggen die gelukkig geblokkeerd zijn om het grote steden waaronder amsterdam en dat hebben wij daar gehakte meert zeggen dat willen we niet maar dat notificatie richtlijn moeten invoeren dat betekent het als je iets doet wat de interne markt raakt bijvoorbeeld wij willen de winkelstraat niet helemaal allemaal nutella winkels allemaal toeristenwinkels er dat het gewoon een kaasboer ook blijft of wij doen de oppervlakte maat waardoor je niet grote actions aan de kant van de stad krijgt waardoor de de de winkelstraat leeg is daar moet het voorstel van de europese commissie in het wilde nederlands regering wil graag dat je op moet aankondigen

Dus dan moet je dat eerst aankondigen dan moet de europese commissie controleren of dat van amsterdam pekela

Berlijn of bratislava wel mag en als het de europese commissie vindt dat je een besluit mag nemen dan neem je hem slaat dan sta ik voor op om dat niet te doen en dat vind ik dat de sport om dus met die steden en ook een beetje en zijn meerdere van onze van onze ge provincies liegen daartegen verzetten omdat ik zie dat dat niet de manier moet zijn en en dan heb ik juist weer heel veel kritiek op de interne markt is ook niet met de vvd samen werk maar het komt allemaal met de eigenaarschap en ik denk dat europese samen ontzettend belangrijk is maar wat er in je winkelstraat gebeurt of je kan investeren in een lokaal zwembad of je over je eigen thuiszorg nog mag gaan dat vind ik geen europese kwestie en daar komt onze euro europees kritische houding vandaan en overige het is nog maar nou 14 jaar geleden dat de nederlandse bevolking dat ook bevestigde toen ze daar een keer een stem over had en dat was niet zomaar ja ik weet nu niet waar in kost dat vond u toen heel vervelend het licht zal misschien ook wel uitgang

Allerlei zouden zeggen maar daar waar de waar de bevolking je zich mogen uitspreken over deze route van de europese samenwerking zie je een bevolking zoiets hebben van graag maar wel met respect en trots en waarden voor verschillen en dat is een beetje hoe ik naar europa kijkt en daar wel het me overigens niet over moeten verdedigen dan mag u over lachen maar dit is wel dit is denk ik wel een van de dingen die die die die mijn buurman net ook zei ja dat is wel een van de dingen die ze in brussel en ik bij de europese commissie echt vergeten

Echter zelfs

europese kritische echo's als het gaat over de interne markt economisch kritisch als je die u als je daarnet op bezoek gaat in brussel en finance woordje zou die kijken naar lobby die denken ook altijd voor alles ja m'n moet wel europese oplossing voor komen zo ja dat kan ook een haarlemse waar ik vandaan haagse

Of het nederlandse over of een tsjechische oplossing zijn hem

heel heel heel kort even over het punt wat renske leijten aanstip wat zorgelijk is en wat een zo extra slachtoffer is van de brexit is dat er in

brussel in de instituties als gevolg van brexit nu het beeld heerst voor kijk

de britten stappen er uit en alles is spice en vrede en goed in de rest van de europese unie wat je ziet in opiniepeilingen dat als gevolg van

als gevolg van brexit dat er een soort positief effect is dus mensen die vinden het europese lidmaatschap is de opiniepeilingen mag geloven vinden ze nu belangrijker omdat ze de chaos in het verenigd koninkrijk zien

Ik vind dat een hele gevaarlijke

Conclusie om te trekken

Zo'n kloof jonker die die om even twee van zijn quotes aan te halen die zij eigenlijk nadat hij die peilingen ook zag kwam hij uit met zijn staat van de unie je zijn van de europese unie heeft ze heeft de wind in de zeilen en alles alles alles gaat fantastisch en hij heeft afgelopen week heeft hij ook gezegd van nou in van de in een soort ex het interview werd hem gevraagd van nou waar heeft u het meest spijt van moeten zei hij dat hij niet vaker had geïntervenieerd in het britse brexit debat in de aanloop naar het referendum nou ik zat op dat moment in het verenigd koninkrijk ik kan nu allemaal verzekeren als dat was gebeurd dan als de uitslag nog groter voor lief geweest en dus de de vrede en en en zo kom ik op een van de echt een van slachtoffers van van brexit als u met uw en het misschien nog wel voor dat de britten het referendum op de agenda zetten hadden ze een heronderhandelingen heronderhandeling van hun lidmaatschap daarvan zei premier rutte die had dave het kamer dan de lijnen die zijn van uw vraag niet te veel want je gaat zo veel zo veel hervormingen ga je niet krijgen en dave het cameron die vroeg veel te veel en daar kom je nooit opleveren dus hij kwam terug met een akkoord wat veel minder was dat om de britse politiek en de britse media en en het britse volk eigenlijk verwachten en wilde en dat was eigenlijk al zoals de britten zeggen derde van een rival maar in europa was dat onderhandelingsresultaat zeker ook in nederland was het onderhandelingsresultaat juiste basis om ja toch toe te werken naar een ander soort europese unie daar lag eigenlijk al in besloten dat er voor closer union' voor sommige landen wel hoeft te gelde hem veranderen niet even los van dat en en spoel de de de tijd drie jaar vooruit en opeens zien we dat nederland in het nederlands parlement dan opeens had vaandel van niet meer er voor klussen juni je in het verdrag willen hebben dat dat dat nederland zich aangesproken voelt omdat om dat punt te maken wat nederland ook ja niet

Ja niet niet niet niet gaat helpen in zijn visie erin in de manier waarop nederland nu gepercipieerd wordt in de europese met andere woorden die discussie over welke kant de europese unie op moet gaan die is een beetje ja

Platgeslagen als gevolg van brexit en dat is wel een zorg die ik heb voor voor de toekomst want we vinden het fantastisch om daar trek ze te kijken en het houdt ons allemaal de buigen luistert en ik zal de laatste zeggen dat ik er dan lekker niet plezier aan beleefd maar het is het is het verstond wel de discussie onder de 27 van hoe de europese unie nou nou nou verder moet met andere woorden als ie brexit niet doorgaat en wat die tweede stelling is dan gaat alles weer en de europese unie terug naar te houden en de loop het allemaal weer op rolletjes dat is zeer zeker niet het geval

Linksom of rechtsom de reign of terror uit het is gedoe

die die die stelling die suggereert ook een beetje dat vanuit het nederlands perspectief dus ik heb geprobeerd het zowat nederland nu nu allemaal aan het doen is dus echt die die dat ik die impuls die er vanuit nederland en dat vind ik echt een compliment waard of dat nu echt een impuls zit in praten over europa en angle et en tank argument met andere europese lidstaat of dat als brexit niet doorgaat we weten niet hoe het verhaal gaat eindigen of nederland dan weer wat je teruggaat zakken en gewoon alleen maar traditioneel naar parijs berlijn en brussel en

parijs berlijn en londen gaat kijken ja we hebben hem snel je even iets zit er ook iets positiefs aan aan die brexit zo die nu al drie half jaar duurt en namelijk in die zin dat er ook hier wel meer wordt nagedacht hoe moet het verder eigenlijk met of de achterblijvers

Of als het niet doorgaat met de 28

we moeten wel nadenken waar dit allemaal door veroorzaakt is

als geen goede vraag is welke heilige fantastisch ja dat weet ik niet nee ik denk per saldo kijk als het asti

dan gaat het over die opinie cijfers en zo hebben door je toch ook nog voor hen zou zeggen nou weer mensen waarderen we de europese unie meer als dat alleen maar is omdat het zo'n zo'n rotzooi is in het vk dan is dat denk niet heel erg blij en dan is dat niet heel erg stevig zal ik maar zeggen los van of de breekt het wel of niet

plaatsvindt nemen nee ik de ik denk juist dat het goed is om een discussie te hebben en die hebben we ook wel proberen ook wel in parlement show neer dan te hebben maar dat kan misschien nog veel meer

Over de vraag van wat wat we anders willen met europa los van de vraag of de ben natuurlijk in acht nemen het feit dat op dit dat zelfs niet meer bij zijn maar we wij spreken ook los van die vraag want natuurlijk het misschien met nog even op wat de renske net zijn natuurlijk moet je ook soms nee zeggen dat ik dat is volgens mij helemaal niet het is you het gaat om die aanbestedingsregels of want dan zijn heel veel dingen waar groenings ook niet wil dat de europese unie dat doet maar er zijn een aantal over de is een aantal grote strategische kwesties en dat noemde ik net een paar van hebben de uitbreidings discussie die dat volgens mij bij hoort het klimaatdebat dat daarbij oma ook de de begroting natuurlijk die daarbij hoort

Daarover staan we nog steeds heel erg op de rem en dat wil niet nederland en dus ook in ook het nederlands parlement dat ze nou ja prima te nemen waar het gaat om klimaat financiering als het extra het mag niet 50 geld kost en het moet dan uit de landbouw we het moet wel op te betalen zijn binnen de huidige benee niet kwaad doelstellingen in 2000

zoveel daar staan we lopen we voorop maar als het gaat om body geven door ook financiering beschikbaar te stellen zouden zijn we toch de eerste die zeggen van ja maar dan mag geen geld bij ja dat is heb gewoon een ons milieu ja wat en wat denk jij als absoluut in een skin betere voorbeeld journalistes waarnemen wat de komende maanden de groot zijn misschien wel de moeilijkste discussiebord over die nieuwe positie van de europese unie

Nou ja kijk het waard steeds op dom-0 om draait is soevereiniteit we hebben net mevrouw leijten een nieuw pleidooi we houden voorts

sorry de soevereiniteit in de in de winkelstraat daar ben ik ook heel erg voor maar de vraag die we ons toch moeten stellen is van he wat is wat is dat waard als je niet zo bereid bent in de in de wereld dat is toch een beetje de vraag waar we steeds ze tegen aanlopen dus daar daar zal toch een antwoord moet komen en ik ben natuurlijk ontzettend objectief als journalist zeggen maar maar wat wat we tot nu toe hebben gezien de afgelopen en de laatste tijd als het gaat om syrië rusland trump

Ja ik doe ik heb de een u nog niet een deuk in een pakje boter slaan het op de gebeuren wel wat dingen enzo maar het je kunt niet je kunt niet echt zeggen ja bespreken maar als het gaat om de brexit spreken met één stem en dat is inderdaad heel bijzonder ik ben echt de eerste omdat toe te geven maar goed dat is heel goed maar als het gaat om een heleboel andere dossiers gebeurt dat niet nn nn is de ecu gewoon eigenlijk nog steeds niet de wereld speler die het zou moeten worden als het als als het kels het echt gehecht is aan deze manier van leven het die gewoon overal in europa we kunnen wel heel erg op de verschillen gaan zitten maar die is overal in europa ongeveer hetzelfde en buik maar ook zorgen over maak is dat behalve dan die soevereiniteit in de wereld is dat soevereiniteit ook een soort smoes is geworden in heel veel landen om zeg maar om een verkeerd gedrag mee te maskeren zo van ja ik ik ga mijn rechters herbenoemen of herschikken zoals ik wil want ik mijn soeverein en niemand mag mij daarover bekritiseren dat is natuurlijk een beetje ja dat lariekoek dat dat dat de kan gewoon helemaal niet te zijn gewoon bepaalde spelregels waar iedereen zich aan moet houden dus dat als dat soevereiniteit is dan is dat niet soevereiniteit

Die we moeten najagen denk ik in europa ja

Geleid agent idee zijn en is en haal weet je ik ben het over die rechters ben ik het eens maar waarom richten we ons dan en polen en niet op ook top die op die schurken rotsjes

Malta en cyprus waar ook van alles gebeurd ik vind dat je daar wel heel erg met twee maten meet ik vind dat we ook veel meer respect moeten hebben voorwaarden oost-europese landen vanuit hun geschiedenis vandaan komen dan zou ik graag willen dat we 0 flexibele we europese unie hadden waarbij we ze ook actiever zouden kunnen helpen want die cohesie gelden nu ik was laatst op een interparlementaire conferentie waarbij de kwade mensen tegen bij elkaar komen en daar zeiden de litouwse

Parlementariërs hoeven dat geldt voor de snelwegen niet meer wij willen gewoon dat onze bevolking blijft want onze jongeren trekken weg in ons toekomst van ons land gaat er aan en daar word niet naar geluisterd en waar ik me hier ook weer vreselijk aan stoor is

De de soevereiniteit van winkelstraat ja dat mag je doen hoor maar zo vrije tijd over buitenlands beleid wie zei je vrienden en wie niet er is nogal wat

en overigens heeft nederland daarvan gezegd dat ze niet toe willen naar meerderheid besluitvorming en niet meer naar veto's daar is nederland dus en ja zeg er wil ik maar zeggen en even op framing terugkomen hoekstra zou de nederlaag strategie voeren als het gaat over de meerjarenbegroting het was minister-president die als eerste reageerde nadat de europese commissie kwam met het is onacceptabel

Hoekstra blok en rutte zijn er over heel vocaal

Overal dat is niet alleen een hoekstra als het gaat over de begroting

Als er nu 400 miljard over is op de lopende begroting waarom moet het dan altijd over meer gaan als de europese rekenkamer jaar in jaar uit zegt het is niet project zoek geld mijn geld zoekt project dan doe je iets verkeerd

En ik vind dat je veel verder daar we naar moet kijken als het daadwerkelijk zo zou zijn dat we met de uitdagingen die we hebben binnen de europese unie en de europese samenwerking dat er meer budget voor nodig zou zijn dan valt het met de sp ook te praten al eens verwonder dag alle kanten wordt het verspild worden worden slecht is als je wel jij de discussie gaat niet over de inhoud het gaat nooit over de inhoud het gaat alleen maar over chance for the discussie

Ik ben rapporteur geweest ik heb die die discussie voorbereid voor het nederlandse parlement en die hebben we juist hand inhoud gevoerd en als we deze op de inhoud met kettingen voeren en als hij hier in de cadeaus over die boos op het nederlands parlement omdat we hem gewoon om verantwoording van bedragen

Dit is framing wat je aan het doen met het is een enorm veel training en ik vind echt dat je

Ik vind echt dat als je zegt van

Kritisch op de europese unie dat zetten we weg dus in de heel vertellen mensen dit is framing

dit is frame ik zeg dat ik heb niet al die dingen die je me in de mond legt zeg ik helemaal niet te gaan het dan gaat het helemaal niet om het gaat er helemaal niet omdat

dat

dat ik vind dat je geen kritiek op de een u mag hebben ik heb ook heel veel kritiek op die u het gaat me er helemaal niet omdat dat dat je dat je dat je zeg maar de oost-europeanen moet respecteren vanuit hun geschiedenis etcetera etcetera dat respect heb ik ook en daar gaat het helemaal niet om alleen waar het om gaat is dat je dat je niet de heet het kunt blijven volhouden dat we dat dat de een u op deze manier verder kan gaan als je ziet wat er in de wereld gebeurt dan zijn er oplossingen nodig heb ik die oplossingen nee maar ik denk wel het zou daar wel over moeten gaan en wat minder over het geld voor barsten van het geld weten in nederland niet eens wat we aan moeten met hebben we weten niet hoe het kolsteeg de plinten iedereen zegt dat we weten gewoon niet hoe het uit moeten geven nou ik weet nog wel een projectje nee u in doel stop het er gewoon in mee zo wordt 400 miljard over met met met met landen die is die die vliegvelden aanleg maar nooit een vliegtuig zo landen die havens aanleg maar nooit een boot aankomt omdat dat nou eenmaal de concurrentie zou verbeteren omdat dat is ook sneeuw kijk in de rapporten van de europese rekenkamer die zegt jaar in jaar uit wat dat geld wordt uitgegeven aan

infrastructurele projecten die nooit gebruikt worden het is zijn gewoon quotes van de algemeen of de europese rekening okay ik denk ik merk wel dat de sfeer

Ja

mevrouw leijten en meeste vaderdag en

Mij goed als je dit zo hoort bram van ojik met wat denkt u eigenlijk dat hij zit zo bedenkelijk te kijken oh is dat zo oh nee dat is weer absoluut niet bederven

Nee kijk het punt is een beetje dat dat ik kijk renske zegt het gaat alleen maar over meer meer meer

Ik zou bijna zeggen hebben willen winx leren om hier aandacht houdt veel over dan ga je dat elk de zie je eigenlijk dat dat in die juiste in het nederlands parlement gaat het alleen maar over minder minder minder dan gaat ik ben ik ben het eens met het feit dat de opmerking dat we en inhoudelijke discussies zouden moeten voeren over wat we willen wat onze ambitie is en wat dat dan kost dat zeg bedoel we hebben vorige week nog de dg begroting daarover om de vraagt kun je dat niet wat meer onderbouwen

Maar dit is een beetje zinloos om elkaar te gaan zitten tegen zeggen ja met een commissie die willen alleen maar meer meer meer terwijl je zelf in het parlement alleen maar minder minder minder ook tussen de doe je eigenlijk precies hetzelfde alleen

Precies aan de andere kant en dan komt die discussie maar waar rest ik ga noemt een aantal voorbeelden maar het is van waar zou je misschien juist meer geld in willen investeren en misschien is het voor de belasting betalen wel beter als we meer of dragen aan europa omdat we dan misschien wel minder belasting in nederland hoeven te betalen zou eens kunnen spelen tot een wat dingen efficiënter zou kunnen doen omdat het grensoverschrijdende problemen zijn bijvoorbeeld dat de europa een aantal dingen efficiënter zou kunnen doen dan in nederland en duitsland en belgië en allemaal op zichzelf dan is dat duidelijk voor de belastingbetaler ook nog beter om meer geld aan europa te geven zou ik zeggen alleen die discussie mag van beide kanten misschien wel wat en dat zeg ik ook tegen mezelf mag best wat inhoudelijke gevoeld waarna en ik zal je zeggen wanneer project als een acteur juist namens de kamer heb ik die heel inhoudelijk gevoerd en ook namens de kamer juist in de europese unie met de europese commissie olie op heel hoog niveau en hebben wij meerdere adviezen aan de camera uitgebracht om deze discussie op een inhoudelijke manier te voeren om tijd te vragen te stellen aan de regering hoe gaan we dat doen en als ik als er iemand niet te verwijten is dat ik op inhoud het over de begroting heb gehad dat is en ik heb ook nooit gezegd dat het minder moet zijn maar het is het is nee toch

de kamer heeft het zijn jaloezie van u rapporten we gaan nu om uur zeggen

Prolyte we moeten we hadden ruzie en elimineer ook commissie van uw rapportages je was toch niet geen center bij voor het mfk

Het is nog een politieke uitspraak die de nederlandse tweede kamer met steun van de sp heeft gedaan of niet wij hebben gezegd als geen verzend er bij voor het en we hebben gezegd als er een kleine europese

unie

Ja is er een kleinere begroting dat wil niet zeggen dat het niet minder dan die 1% moet zijn maar het is evident kleiner wat hoeveel mensen hier buiten honden wrijven zijn zuur

55 miljoen maar er gaat de godin en te betalen gaat weg en wij hebben toegezegd dat het kleinere commissie om kleinere nog een groot ongeacht hun maar ik heb die in een hand gevolgd zou ik willen zeggen is nu 400 miljard over

ja dat wordt als het goed is in 2024 valt het terug naar de landen hebben ze is geen geldgebrek laten we eerst eens kijken waar we het over hebben

de is 400 miljard op dit moment over

Voor alle europese rekenkamerrapport en daar gaat u maar naar me nu begin ik me er die heeft met mijn hartslag in de tweede kamer oké oké ik kan me dat hij mag nog één ding zeggen want ik hoor inderdaad beide partijen en hem en het over hadden hem van een leidt ook naar geweest deze 60 partij van de arbeid groenlinks die die zeggen wij willen die europese integratie

Eerder meer dan minder om een aantal redenen waar we het over kunnen hebben maar u heeft mij de nooit op betrapt dat ik zeggen het moet perse meer worden dat geldt voor het mfk heb ik nooit gezegd ik constateer alleen dat een meerderheid van de tweede kamer wil heeft gezegd dat dat minder moet worden omdat u niet mijn er wordt je wilt laten dit punt één is en om levenloos ik weg ga ik wou naar hem dus er zijn een aantal mensen die zitten echt te popelen om zich ermee te bemoeien

Bijna op het niveau van maakt daar plaats achter de tafel ik ga er zitten maar goed dieet zit iemand jullie wil echt heel graag iets erg licht blauwe jan brinkhorst die discussie hier wordt gevoerd je kunt u ook in tweede kamer

Ik mis iedere discussie over de vraag wat de wereld wil hier weg aan het veranderen is

Ik vind u hele debat erg naar binnen gericht

We hebben nu een discussie over china en pabo de cookies wel amerika blijft het zoals het vroeger was we hebben de russen en de turken om ons heen iedere discussie daarover gaat om de vraag dat europa afwezig is

Els vraag is inderdaad op je wordt dat hij ooit dat heel goed heeft geformuleerd onze stijl of life superieure bijna elk deel van de wereld op het tegelijkertijd zeggen niet machtig om in die rol

van defensie is kamer heeft een uitspraak is gedaan

Je durft zijn ze zijn

dan stuur ik

ga me even wat

Soeverein de veranderingen in de wereld en die plafond toen twee zeg mocht plexi door dan gaat alles in de unie terug naar het oude dan zal een voorbij

juni is al totaal anders dan in 2016 en die discussies ook graag van u horen niet de discussie tussen je oren ik hem wel zijn ze wie is mooie een europees land ik ervaar het wat dat betreft een steuntje in mijn rug want ik heb die vraag nog niet gesteld maar hij lag mij wel op die lippen maar dank daarvoor om tempo toe sneller klaar onderwerp keuze nee het is wel een punt als wij ergens is er aan heeft over het wel iets voor aangegeven al dat je weer wat natuurlijk zo ja niet in dat het zou een families maar ja niets op ca 2 ja ja nee uitwerpt dat dat ik voel me ik zeg niet helemaal aangesproken en vast mij over we onze aan helemaal hot kijk het is heel gaaf het is juist zo dat waarbij als kamer debatteren over wat ik dat noem grote strategisch kwesties en ik noemde net het voorbeeld van ooit macedonië en albanië even de aller belangrijkste reden waarom ik denk dat het een grote fout is om die landen niet toe te laten tot toetredingsonderhandelingen

Is juist vanwege de geopolitieke implicaties daarvan de hebben we uitgebreid in de kamer over gesproken alleen de meerderheid van de kamer heeft in een afweging van van allerlei redenen een keuze gemaakt die ik betreur

En weiden en hetzelfde geldt voor het china debat we hebben een zeer uitgebreid en china debat gehad was heel teleurstellend op een aantal punten met ging wel degelijk over de vraag van wat zijn nou de geopolitieke implicatie voor nederland en voor europa

Van het feit dat ja maar goed in de langs en wikkel ze zeggen dat speelt niet in de tweede kamer

Opendoen stickers we tegen de trein c het speelt wel alleen de wordt een keuze gemaakt die manier brinkhorst en mij overigens ook niet bevalt het speelt wel degelijk debat wordt gevoerd en vervolgens wordt er een van leuke moest nog een ander ja vind ik ja ik word er een verkeerde keus maar maar dat klopt dus niet om te zeggen dat is mijn punt dat die potten die discussie niet voeren het is nog erger we voerden die discussie wel en trekken vervolgens de verkeerde conclusie

als ik daar nog niet zo en dan naar renske leijten ja ja want ik denk dat dit het kabinet voor die discussie ook niet echt dat ze een beetje het probleem dat dat wat ik eerder zei van dat de analyse die vaak wordt gemaakt over de geel politieke veranderingen die wordt wel gemaakt maar er worden vervolgens geen

Er worden geen consequenties aan verbonden en dat de het kabinet op dat ook en en de tweede kamer doe dat ook is je hebt een beetje ja dat ja nee precies het nu beter mens en leid jullie moet zo gaan en ned zou het op prijs stellen als u ook op de interventie ongehoord dat ik de verkeerde besluiten nemen ik denk dat het echt echt heel anders ziet en het is geduid dus gelijk het is ook echt niet dat wij zeggen omdat er dreiging is vanuit rusland of china

Daarom moeten we uitbreiden nee we hebben een europese unie we hebben een serieus probleem als het gaat over de rechtsstatelijkheid binnen de europese unie en deze landen hebben serieuze problemen met de rechtsstatelijkheid

En zijn ze de dan klaar voor en ik vind het dat je landen serieus neemt om ze daar op te beoordelen dan kan ik tegen u zeggen dames en heren we hebben servië toegelaten tot de toetredingsonderhandelingen

de grootste investeerder in servië is op dit moment china veel groter dan de europese unie dus het openen van de boeken is een symbolische daad die helemaal niet de interventie die economische interventie die je ziet vanuit rusland china en in sommige gebieden van van de baltische staten ook

Islamitisch

extremistische

financiering zitten ook nog in dat dat dat tegenhoudt

Dus ik vind het verhaal je zult die boeken moeten openen want dan hou je die die machten buiten het is niet waar en ik vind dat je daarmee ook niet die landen serieus neemt en we hebben daarover gedebuteerd ben in van ojik en ik ik ben er heel erg voor dat wij laat de landen in de in de balkan serieus nemen en helpen als het gaat over het goed opbouwen van hun rechtelijke macht over het uitbannen van corruptie ik zou daar veel meer geld in willen investeren maar dat hoeft niet alleen maar door te zeggen we openen de boeken en daarmee is het klaar ik denk dat we andere uitdagingen hebben daarmee moet je niet je rug te markeren dat zal in mijn nooit horen zeggen maar het openen van de boeken is ook een symbolische daad kijk naar surf je en gewoon naar de investering smaad chyna

Investeert daar veel meer dan een uur en servië is kandidaat-lidstaat dus dat is geen god de rem kortweg ja even die geopolitieke dimensie want dat is een onderwerp waar

Naar mijn hart

vorselaar von der leyen die heeft gezegd dat zij een geopolitieke commissie wil leiden

En dan moeten we met elkaar zo weer gaan hebben wat dat betekend maar wat je in ieder geval ziet is dat aan de top van de nieuwe europese commissie zij is oud minister van defensie

Vind het internationale termijn heel belangrijk wordt er nu een piket paal geslagen van we het wordt een geopolitieke commissie in de context van trump china turkije

verandering van het wereldhandel systeem nummer

maar de zorg waar we denk ik wel met z'n alle van door domme moeten zijn is dat de europese commissie kan misschien allerlei

Ambities hebben europese defensie willen ontwikkelen al hard op kunnen treden tegen tegen trump als het gaat over tariefmuren

stuk strategische uitbreiding willen doen om de invloed in onze nabuurschap te voorkomen van partij en als china rusland of of

Of turkije

Maar we moeten wel de nationale lidstaten meekrijgen en daar zit voor een heel groot gedeelte volgens mij ook de spanningen in deze discussie dat het misschien wel eens zijn dat hij wereld verandert en dat die wereld ook vereist dat europa daadkrachtiger optreedt maar dat kan niet ten kosten gaan voor het verliezen van draagvlak draagkracht bij de individuele lidstaten or voorbeeld te geven vandaag is er een hoorzitting geweest over het over sepa over het een uw canada vlag vanuit een geopolitiek

Strategisch perspectief is dit een no-brainer dit moet je doen waarom canada en europa denken vrijwel hetzelfde als het gaat over het multilaterale handelssysteem ze zitten allebei behoorlijk in de clinch of in de in de worden samengeperst door wat wat wat trump en en en sheen aan het doen zijn dus is het nuttig als zij met elkaar proberen standaarden en handelsregels en het multilaterale systeem te behouden maar

Tip het binnenlandse niveau niet alleen hier in nederland maar ook in oostenrijk en italië frankrijk zijn een groot u zorgen over seta' nou dat betekent dat mogelijk seta er niet doorheen komt wat gaat de europese commissie dan doen met zijn geopolitieke hoed piraat zeggen het kan ik u op een papiertje geven die gaat zeggen nou als het niet lukt met de lidstaten dan gaan wij alleen maar zogeheten you only vrijhandelsakkoorden sluiten dan zijn 80% van wat in ct is is gewoon een europees bevoegdheid hebben ze het nationale parlementen helemaal niet voor nodig want zij zeggen van ja geopolitiek klopt dit dit moeten we doen het is goed is goed voor de handel dus goed voor voor het behoud van het internationale handel systeem en dan hebben die nationale parlementen het nakijken en dat is mijn doemscenario want wat je dan gaat krijgen is aan de ene kant dat europa wel geopolitiek gaat handelen maar dat de nationale parlementen ja daar geen rol meer hebben dan krijg je verdere verspreiding en dan zit je op een op een doodlopende en moet in de toekomst nog minder draagvlak voor a dat is dat is de kant waar het op gaat als

Ja die spagaat blijft ja zijn er vragen opmerkingen

daar mee

goede avond met naam is arno teller ik had een vraag

De titel van dit debat is take back control als ze daadwerkelijk

die

Take back control dat nou letterlijk nemen wat zouden gebeuren als nederlandse uittreden uit de unie ja ik zie wat bezorgd gezichten

Maar wat zouden gebeuren

nou ik denk dat omdat wij zo afhankelijk zijn van de handel van met het eer de interne markt er een andere economie op het ook treft dan het verenigd koninkrijk die meer handel drijft buiten de europese unie dan met de europese unie wij zijn evident veel meer aangewezen ook op dat achterland

3 wordt in europa

3

dat dat wij als we de uit zouden gaan dat we toch zult u interne markt zouden willen horen en dat dat een soort van en noorwegen systeem wordt maar waar je wel mee doet maar niet mee praat

Dat zou ik denken dat er zou gebeuren als nederland uit de europese unie zou treden willen weten

Ik weet niet of dat de achtergrond is van uw vraag maar het hele idee dat je je controle terug neemt door uit de unie te stappen is volgens mij een misverstand want in nederland zou vrijwel over alles niet alleen over de economie maar ook over de politiek en de geopolitieke zou de controle kwijt te raken op het moment dat ze uit de uit de europese unie zou stappen dus die dief dief was van van take back controle als winnen te binnen de weet dat leuk in de in de brexit zal straks de toe leiden dat als die brexit echt plaatsvindt dat het groot-brittanië minder dan ooit denk ik de controle heeft over zijn eigen politieke en economische ontwikkeling zat zou voor nederland waarschijnlijk nog af fortiori geld meer

Mijn naam is jos kester ik ben actief in de glastuinbouw in het westland

Dus ja wij zijn van europa afhankelijk dus ik ben er sterk pleitbezorger voor om met name de de zaak goed bij elkaar te houden

Ik wil eerst een vrouwelijk renske leijten wel even de kom mijn complimenten maken over datgene wat ze over de straat zeg want we nogmaals wij zijn afhankelijk van de straat daar begint het daar heeft alles zich ontwikkelt

En als we nu doorgaan op de weg door die straat dus dicht te doen dan krijgen we hele grote bedrijven die komen straks in handel ik zeg het even kort door de bocht in chinese handen en er zijn nu volledig de controle kwijt en dan laat ik me neer brinkhorst graag de conclusie geven onder welke maatschappij en dan komen te leven en dus wat dat betreft

Let goed op je zaken en we lopen achter in nederland ten aanzien van onze eigen orde

Ik zeg het even kort door de bocht het westland moet weg omdat

de noordelijke provincies leeglopen daar moet 80 miljoen in geïnvesteerd worden om daar de scholen in de benen te houden het schiet aantal het kant het kort de politiek en dit is eigenlijk al gaande 20 jaar lang het is door 5 mensen in gang gezet de vijf mensen van de zuidvleugel meneer brinkhorst die kent sinds maken deel uit van het cda de vvd en d66 en ik hoop bij deze meneer brinkhorst op om zijn electoraat bij elkaar te roepen en achter elkaar beleid om te gooien en anders gaat die nou fout met de glastuinbouw in nederland en daar zijn we niet meer dat geen waar nu zo over genoemd wordt want in feite staat de boel al aan de

Aan de dijk het zijn alleen de export bedrijven die op dit moment nog furore maken maar de basis de primaire sector is noodzakelijk om in feite de toekomst aan te kunnen en daar schort het aan ook kijken we op der dank voor uw bijdrage ik heb geen vragen hoort maar het was toch ja maar dat tafel was ik zo ga doen ja daar is zo'n idee after met mijn eriemeer met u rode trui

Ja dank u wel ik wilde vragen ik hoor inderdaad

ontstaan treken china turkije hem op europa zouden tegenwicht moeten vormen maar daarvoor is ook een basis nodig ik heb nog nooit in de geschiedenis een rijk bouwen gezien die ze van volking op zijn bank in vervangt en zijn grenzen oog budget

een deel toen brexit was ook kritiek daarop waarom is hier niet fundamenteel aan de orde wie zijn wij als europa welke volgen zijn het vooral niet ik ben zelf minderheid geworden en eigen stad wie zij onze vijanden ik denk dat europa het zonder rusland niet overleefd

Gelukkig hebben we nu de noord stroom

ik deel graag op dat niveau kies voor iets horen en waar waar kunnen wij de timmermans en toe fluisteren dat een rijk bouwen niet kan zijn diversiteit en weg met je eigen bevolking dat was mijn vraag

Ja ik weet niet wie hem kan beantwoorden maar is een noteren gevoel van antwoord geven 5 ik wil er wel voor een deel iets over zeggen kijk wat heel interessant is is president macron die heeft een nieuw initiatief

Geponeerd om de relatie met rusland een nieuwe impuls te geven dat heeft hem dat is een nogal aangerekend op met name en landen in centraal en oost europa

Tegelijkertijd is marco een groot voorvechter van een sterk en sterk europa en hij doet dit en dit idee is nog niet uitgewerkt op lot ligt in de weken worden wat ballonnetjes opgelaten

Maar ik dat doet hij onder andere op basis van de argumentatie dio die u ook zegt dat in het kader van toenemende strijd spanningen met amerika na de match met met met china is het alleen maar logisch dat je met rusland

door een deur kan dat betekent niet dat je de annexatie van de krim moet goedkeuren dat betekent dat je sancties moeten afschaffen maar het betekent misschien wel dat je moet voorkomen dat rusland en china een strategische alliantie met elkaar aangaan want dan zijn we nog verder van huis en dat is wel een beetje de kant waar het voor een deel op lijkt te gaan door dat je de russen en de chinees allebei als de grote boem alle ziet althans dat is de lezing in parijs dus daar daar daar daar zie je dat dat dat dat denken wel ontstaan maar zeker niet vanuit de soort zwakke europa gedachten maar juist van het een sterk europa gedachten nu toch het wordt het wilt misschien nog iets zeggen over de vraag van u meneer over brexit

het verenigd koninkrijk handelt voor 45% van de britse export die gaat naar de europese unie de britten die

komen van een koude kermis thuis als zij denken dat ze het economisch even goed gaan hebben zoals het hadden toen ze nog volledig lid van de europese unie waren een land als nederland wat kleiner is dan 0 dan het verenigd koninkrijk een kleinere eigen binnenlandse economie nog afhankelijker van open grenzen van het vrij handelsverkeer

Zou er

volledig

gek aan doen om uit de europese unie te stappen en te denken dat je het huidige welvaartsniveau kan behouden dan worden een aantal ideeën geponeerd van ja maar noorwegen is ook niet in de europese unie nee maar dan komt de soevereiniteit discussie om de hoek er zijn een aantal partijen die zowel uit de europese unie willen stappen en soevereiniteit heel belangrijk vinden no 9 iedere noor die je spreekt die zal zeggen wij zijn een fax democratie wij krijgen 80% van onze regelgeving gewoon gepresenteerd op een zilveren blaadje uit brussel die moeten we integreren waar is op dat vlak geen sprake van soevereiniteit en dat is de voorwaarde om volledig frictie loos te kunnen blijven handelen met de europese unie dus die twee zaken die zijn heel nadrukkelijk op gespannen voet en dat is volgens mij één van de belangrijke redenen waarom nek zit een losse flodder is

waarmee dat me even mooi meegenomen is dit standpunten en ja

Floris

Over die stelling van minuut korte weg die we ongeveer eens in de twee dagen op de televisie over de brexit zien

denkt hij dat het nog steeds die door zou kunnen gaan

1 en 2 ik ik ben het absoluut ii men hem en staat dat alles weer naar het oude gaat want we hebben niet voor niks juist die discussie met de britten gevoerd over waar gaat het eigenlijk in europa over en dan er over zijn derde stelling de benelux die is zo dood als een pier het is toevallig zo dat door drie liberale premier zijn maar het zijn drie verschillende soorten coalities

En jammer genoeg is in europa te het het politieke idee veel te weinig vertegenwoordigt en denken veel te weinig in politieke lijnen maar voor hun lijkt is weggelopen maar haar idee over zuur voor henny soevereiniteit nation moest weg dat werd gezegd maar haar idee over over nederland en soevereiniteit heeft in de europese verkiezingen in die ieder geval heel weinig steun gevonden

Ja dichte gezwellen jouw geheim was aan mee dus is het is eigenlijk een slotvraag is denkt u dat de brexit me goed nou ja de aller aller eerste even de correctie de de bestelling de stellingen zijn zijn niet zoals ze als je een proefschrift verdedigt dat het de stellingen zijn die voortkomen uit je betoog het zijn stellingen waarvan ik dacht dat is interessant om met elkaar over van gedachten te wisselen waar ik het zelf voor hun wil eigenlijk niet mee eens ben

Over de brexit ik was vanochtend nog in londen

Het probleem met de verkiezingen die nu aanstaande zijn

Is dat alles maar dan ook alles op tafel ligt en dus ook alle mogelijkheden op tafel liggen dus alle scenario's of het nu een oordeel is of we johnson's deal wordt of het meest deal wordt of we nieuwe nieuwe uitstel krijgen of een tweede referendum komt alles kan

Sterker nog ik heb me de afgelopen 24 uur heb ik bij ben ik langs een aantal mensen gaan en ze vertellen allemaal verschillend verhaal of defect van de het effect van de verkiezingen dus die zijn diegenen die zeggen bekijk boris johnson dat men is het er wel over eens op boris johnson minder gaat winnen dan niet denkt dat hij gaat winnen dat heeft de onder andere mee te maken dat de brexit party meer van zijn stemmen zal gaan afsnoepen en hij een vrij ongelukkige start van de campagne heeft gehad als u de britse berichtgeving van de afgelopen 24 uur mag volgen

Daarnaast wordt er wel door mensen gezegd van ja maar ondanks het feit dat hij minder gaat winnen gaan de oppositiepartijen lever en de liberal democrats te stemmen onder elkaar verdelen waardoor alsnog hij als grootste partij uit de bus zou kunnen komen nou dan kijk je naar labour labour gaat het waarschijnlijk ook slechter doen dan ze zelf denken maar waar nu over gespeculeerd wordt dus door de mensen die het glas half vol verhaal

hanteren

Die zeggen er kan een coalitie komen er kan een coalitie komen van labour lib dem en de s&p die een meerderheid gaan hebben want het is onmogelijk dat de tori's

Een meerderheid in het nieuwe parlement gaan krijgen ze hebben de die joepie tegen zich in het harnas gejaagd dus ook die minderheid steun gaan ze niet krijgen dus was waar steven er wel op af is een zogeheten hang parliament waar geen enkele partij als winnaar uit de bus gaat komen waarin er een mogelijkheid is dat er een florim een coalitie kan ontstaan nou britten vinden coalities heel engs even de vraag of dat ja echt standvastig blijkt te zijn maar in dat geval mocht tot gebeuren dan kan je wel degelijk

Het scenario schetsen dat we op een tweede referendum af zou de stoma labour die heeft gezegd van ons idee voor brexit is als wij het voor het zeggen hebben dan gaan wij een betere deal dan johnson gedaan heeft onderhandelen met de europese unie en dan gaan we dat voorleggen aan het volk en dan gaan wij zeggen dat je eigenlijk die deal weg moet stemmen en voor hem een moet kiezen dus als u het nog volgt

De optie van riem een in die situatie is aanwezig de opiniepeilingen geven aan mocht een dergelijk referendum er zijn dan kiest de meerderheid voor in

Nu zeggen we nu het referenda zijn buitengewoon lastig om te voorspellen maar dat is het beste wat ik kon doen

Nou het is toch fijn dat u dat even tijd voor

En nu zullen uitzien

stephanie

Jij wil daarom werk ik wilde toch nog heel even ingaan op de de opnemen piek over rusland en over de glastuinbouw

Natuurlijk moeten we samenwerken met rusland de als dat k als dat kan dan zou dat fantastisch zijn maar ik wil toch even gezegd hebben hier dat rusland is een is een land wat

Tegenstanders laat vermoorden binnen de grenzen van de een uur het is een het is een land waar dat aantoonbaar invloed heeft uitgeoefend op allerlei verkiezingen waarschijnlijk ook op het brexit-referendum

Het is een land bovendien ook nog eens een keer wat het hele idee van soevereiniteit dat je zo gekoesterd wordt een bepaalde mensen heeft aangevallen door gewoon hen voor het eerst sinds de tweede wereldoorlog een ander land binnen te vallen op en ja min of meer op een unieke manier maar gewoon

Dus ik bedoel het punt is je kunt met dit rusland niet op ook niet op deze manier samenwerkt dat kan gewoon niet maar natuurlijk moeten alles aan gedaan worden en dat daarom begrijp ik de de tactiek van macron wel en om ervoor te zorgen dat situatie slechter wordt en dus dat lijkt me op zich vanuit diplomatiek oogpunt gezien een heel verstandig uw standpunt en misschien zouden we iets vaker namelijk rol moeten luisteren over over de glastuinbouw gesproken hier hier ik dit dit dit dit vind ik altijd een moeilijk onderwerp ik ben zelf lang koos hem net geweest in polen en ik zie dat heel veel polen nu in het westland werken en eigenlijk het dat breekt mijn hart een beetje want ik dat zijn vaak hoogopgeleide mensen het zijn echt mensen die gewoon een hoge school hebben gedaan soms zelfs universiteit en die eigenlijk hun toekomst zit te vergooien in onze hij in onze glastuinbouw ze zou ik maar zeggen ik bedoel vanuit hun perspectief in dat vrij traag is vanuit ons perspectief snap ik wel dat we mensen nodig hebben die hier de tomaten grootmoe te maken en erg lekker maar dit is precies het soort paradoxen die die de eeuw soms heel lastig maakt want aan de ene kant aan de ene kant is het natuurlijk prachtig dat vrij verkeer aan de andere kant zijn dit wel zeg maar de uitwassen daarvan de je leest ook veel verhalen over hoe arbeidsmigranten gewoon echt misbruikt worden en en en en en op op allerlei mogelijke manieren de huisvesting is slecht dus het zorgt aan de ene kant ben je bezig je eigen economie op te bouwen met arbeidsmigrant en tegelijkertijd creëren in situatie waarin er veel meer kritiek komt weer op arbeidsmigranten en waardoor de onvrede in nederland

toeneemt

Dus en precies dit soort tegenstellingen die je moet zien op te lossen ik weet niet precies hoe dat moet alleen dat vergt op gegeven moment wel moeilijke keuzes

Wc gooit er is hier nog een laatste vraag

Het is half 7

Oké nou natuurlijke nogmaals tellen als enige onder de 50 vanavond een echte

Nee oké nee

nee ik had eigenlijk als het gaat over de toekomst van europa en hoe die vorm moet krijgen hoe die de de europese belangen het beste verdedigen worden dan

Dan hoor ik de afgelopen jaren van discussie over waar het max punt waar diepte en waar het europese

het centrum van de mag moet zijn of dat de raad moet zijn of dat dat toch misschien ook iets meer richting het parlement moet gaan ik vind die die dynamiek wel interessant omdat het parlement afgelopen tijd en weet je wel met die met samenstelling van de commissie nog wel wat macht heeft geprobeerd uit te oefenen maar ik heb het idee dat ze als het echt gaat over de alle grote besluiten die dan in de andere grote crisis waar er ook over afgelopen tijd voor gestaan heeft dat het parlement eigenlijk niet een enorme rol heeft gespeeld en dat eigenlijk alles door de raad wordt opgelost en dat ze nu wel wat proberen met de tegenhanger van benoemingen maar dat eigenlijk uit dat toch meer geneuzel de marges en dat de echte grote beslissingen

Door de raad worden opgepakt en ik vroeg mij af misschien meneer olie ik maar zien hoe iemand anders als het gaat over het verdedigen van europese belangen ook naar buiten toe

en misschien ook naar het beschermen van een bepaalde mate van democratische legitimiteit hoe ziet u de rol van het parlement het europees parlement zit hij echt nog moet moet dat verzwaard worden of is het goed zo ik denk als je wat langere tijd kijk dat de rol van het parlement wel degelijk ook dat gaat misschien langzame of geleidelijk maar wel sterker is geworden ik denk dat het op zichzelf als je zegt we willen een sterkere unie het en hoort daar ook een sterke democratische controle binnen de unie bij juist ook om de zeg maar de negatieve kanten van de unie ook goed te kunnen adresseren

Dat gezegd hebbende denk ik dat het onvermijdelijk is dat in de echte grote kwesties waar de unie nu voorstaat en hebben toch een paar vanaf vandaag zei je tandpasta misschien besproken dat de en want ik kijk dan ook een beetje vanuit de nationale parlementen wij hebben nu als nationale parlementen hebben wij de bewindspersonen bases wij zenden als het ware de bewindspersonen naar brussel om naar namens ons een compromis te sluiten of dat nou de de minister-president is in de europese raad of de staatssecretaris van landbouw of wie dan ook er is een op zijn minst onvolkomen maar hij is er wel vorm van democratische controle die in nederland over is nog veel

Toch al wat verder gaat over dan in veel andere lidstaat ik hoor heel vaak van nederlandse bewindslieden dat hun collega's uit andere lidstaten vrijwel nooit naar het parlement naar hun parlementen hoeven om verantwoording af te leggen dus wij wij zoeken naar een goede balans tussen het hebt het ze het controleren van onze eigen nationale politie die inderdaad zakendoen en en ook wel gewenste versterking van het parlement omdat we verder willen met die europese

unie en dus het is ja het is het is niet een heel heldere keus voor een van beide maar ik vind het niet verkeerd dat de raad hij hoort wel eens van jaar die europese raad die die trekt veel te veel die politieke besluiten naar zich toe ja dat is nogal wiedes als het gaat over migratie of over de begrotingen of over

Nou ja al die kwestie geopolitieke kwesties dit feest gek dat rutte en merkel en mark ron zeggen ja daar willen we wel

beslissingen kunnen nemen dus ik vind het ook wel een beetje normale eigenlijk

Ik

kijk ik denk dat er wordt natuurlijk vaak gezegd dat de lidstaten de macht terug moeten grijpen uit brussel maar dus ik beetje onzin want die macht hebben we eigenlijk al lang he dat ik doe dat dat daar daarom is die raad ook zo het zwaartepunt van de besluitvorming is heel erg naar die raad toe

Rug toe gerold het komt ook duidelijk door de door de crisis en door ook vooral belangrijk van de leiders en maar maakt maar de ecu is in essentie een unie van lidstaten geworden steeds meer de afgelopen jaar dus dat dat dat dat doel wat veel mensen voor ogen hebben is eigenlijk al bereikt het europees parlement is niet op een machtig maar dus ook niet machteloos kijk dat is een beetje het wordt vaak gedaan alsof de europese commissie van alles besluit et cetera maar de commissie besluiten maar niks en de commissie is alleen maar de aangever van voorstellen etcetera en daar wordt over besloten door de raad en door het europees parlement daar ligt de macht van het europees parlement dat ze vaak het laatste woord hebben over bepaalde zaken nee dat zie je de ik maar de het europees parlement heeft wel degelijk tanden rende en dat dat wat je vaak ziet is dat het wordt onderschat wordt ook van het nederland onderschatten je het beste voorbeeld vind nog steeds de pulsvisserij hebben wij gewoon iedereen verrast leek en dan heb ik zoiets van ja maar wat hebben ze dan in den haag zit te doen met je dat dat iedereen toch al lang moeten zien aankomen dat er n soort stemming aan het ontstaan was in het europees parlement waardoor dit mis ging voor nederland en en zo zijn er vaker onderwerpen waar je ziet dat dat het europees parlement wel degelijk iets in de melk te brokkelen heeft easy dit nu weer met die kom ik die hij diepe bedoelingen van de eurocommissarissen

Je ziet het bij handelsverdragen je ziet het bij veel onderwerpen zie je dit zie die macht toch wel terugkomen maar het is een ander soort macht dan een nationaal parlement want het europees parlement steunt geen regering hebben europese commissie is geen je geen commissie kan niet vallen zoals een nationale geen welkom vallen nou het kan maar u weet wat ik bedoel het is het gebeurt bijna nooit ja

Het is een keer het is een keer bijna gebeurt maar net niet ja

misschien toch precies met uw welnemen

Afronden wat is bij half zeven

Ze uitlokking

En toch worden ze niet alleen betaald die polig loop maar wilt u nog een afval onder de opmerking maakt dan wil ik toch

Weer bijeenkomsten

Echt afronden ik weet niet of u veel interessante punten uit gehaald heb ik hoop het wel ik denk wel dat er iets duidelijk is geworden namelijk ook deels aan de hand van de stellingen en zeker ook door de bijdragen je van bram van ojik stéphane alonso rem kortweg en renske leijten dat er echt een nieuwe hernieuwde

Fundamentele discussie over wat is de europese unie je moet beginnen en deels ook misschien wel eens begonnen en ook met het aangaan van nieuwe coalities

En en herpositionering van nederland in straks de club van naar wij verwachten 27

verwachten met moesten toch wel even gokken kan na afloop in een geen garantie op de uitkomst en maaike wil nog even iets ter afsluiting is zeggen heel fijn dat u weer vanavond allemaal weer was vond het een heel mooi debat het volgende evenementen ziet u hierboven en politiek café

Een kijkje in de keuken van der rijksfinanciën wordt u dan genomen en wilt u nog meer weten over europa dan kunt u naar het haagsch college

Meer informatie vindt u op onze website en

U mag napraten in de societeit op eigen gelegenheid en ik zie u graag de volgende keer weer terug dankuwel