Europese Commissie komt met vijf toekomstscenario's voor de Europese Unie

DEN HAAG (PDC) - Commissievoorzitter Juncker presenteerde woensdag vijf scenario's voor de Europese Unie in de toekomst. Hiermee wil Juncker een debat in gang zetten waar het heen moet met de Europese samenwerking. De Commissie wil de lidstaten verleiden zich uit te spreken over welk scenario zij voor ogen hebben.

De scenario's verschillen van elkaar op twee essentiële onderdelen: wat moet de Europese Unie oppakken (het takenpakket) en hoeveel soevereiniteit zijn de lidstaten bereid af te staan aan de EU om die taken uit te kunnen voeren (de bevoegdheden). Hiermee moet duidelijk worden wat de burger dan van de EU kan verwachten, en welke macht de EU heeft gekregen van de lidstaten. En ook wat de EU niet zal doen. Volgens Juncker moet men realistisch zijn over wat de EU kan en waar het juist aan de lidstaten zelf is om doelen te bereiken.

De vijf scenario's in het kort:

• 1. 

  Doorgaan op de huidige werkwijze. Per beleidsterrein is bepaald welke taken de EU toebedeeld heeft gekregen en de EU zorgt er, samen met de lidstaten, voor dat beleid en beleidsprogramma's worden uitgevoerd. Met name tijdens crises komt de vraag telkens weer op of en hoe verdere Europese samenwerking moet worden vormgegeven.

• 2. 

  De EU richt zich op de interne markt. De kern is een vrijhandelszone en de samenwerking op heel veel andere terreinen als migratie en veiligheid wordt niet langer in EU-verband vormgegeven. Veel Europese wet- en regelgeving zal worden ingetrokken, met alle daar bij behorende rechten en plichten.

• 3. 

  De EU gaat samenwerken op een kleiner aantal door de lidstaten te bepalen beleidsterreinen. Die samenwerking wordt dan wel verder geïntensiveerd - er zullen bevoegdheden overgedragen worden aan de EU op de gekozen beleidsterreinen. Voor wat de Europese Unie blijft doen zijn een sterker instrumentarium en meer middelen nodig.

• 4. 

  De bestaande samenwerking op een aantal kernterreinen blijft in stand, maar de EU biedt landen de mogelijkheid om nauwer samen te werken op een reeks beleidsterreinen zoals belastingheffing of defensie. Landen die in eerste instantie niet mee willen doen, kunnen nauwere samenwerking tussen andere landen niet blokkeren. Landen mogen zich later alsnog aansluiten bij een 'kopgroep'.

• 5. 

  De EU gaat verder integreren. Lopende initiatieven en programma's worden geïntensiveerd, de landen van de eurozone dragen bevoegdheden op sociaal-economisch gebied over aan de EU en er komt een Europese defensie-unie.

Juncker is geen voorstander van een Europese Unie op basis van de interne markt, verder ontdaan van alle andere competenties (optie 2). De Commissie ziet echter ook in dat het vijfde scenario van verregaande integratie geen haalbare kaart lijkt te zijn.

Bron: Europese Commissie