Economisch beleid Rutte II: glas halfvol én halfleeg

DEN HAAG (PDC) - Hoe heeft kabinet-Rutte II het gedaan op economisch gebied? De conclusie ligt ergens in het midden. Het kabinet heeft zeker doelen verwezenlijkt, maar ook duidelijk steken laten vallen. Dit werd geconcludeerd tijdens het debat op 2 november in Nieuwspoort. Hans Stegeman (hoofdeconoom Nederland bij de Rabobank) verzorgde de inleiding, waarna een debat volgde met Alexander Weissink (politiek redacteur FD) en Marnix van Rij (Eerste Kamerlid CDA) onder leiding van Max van Weezel.

Stegeman begon zijn inleiding met de drie pijlers ten aanzien van het financieel en sociaal-economisch beleid: de schatkist op orde brengen, eerlijk delen en duurzame groei. Volgens Stegeman heeft het kabinet de schatkist op orde weten te brengen. Ook zijn er veel structurele hervormingen doorgevoerd. Maar het kabinet heeft ook duidelijk steken laten vallen. Want in hoeverre is er eerlijk gedeeld? Zijn huishoudens er echt op vooruitgegaan? Ook zijn een aantal dossiers, zoals de pensioenen en financiële sector, nog steeds niet op orde.

Stegeman eindigde zijn inleiding met twee stellingen. De eerste stelde dat het kabinet Rutte II het grootste hervormingskabinet uit de geschiedenis is. Alexander Weissink was het daarmee eens. Volgens Weissink hebben voorgaande kabinetten hervormingen nagelaten, terwijl ze in een makkelijkere positie zaten. Het is nog te vroeg om te zeggen of de hervormingen van Rutte II de gewenste uitwerking hebben gehad. Marnix van Rij gaf aan dat Rutte II veel bereikt heeft, maar niet op het gebied van werkgelegenheid, belastingen en pensioenen.

De tweede stelling gaf aan dat dit kabinet met enthousiasme begon aan allemaal hervormingen, maar dat het halverwege door o.a. slechte peilingen hervormingsmoe was. Volgens van Rij stelt de regering zich de laatste twee jaar passief op. Het Oekraïne-referendum is hiervan het ultieme voorbeeld. Weissink stelde dat het kabinet niet hervormingsmoe was, maar dat de coalitiepartners het op belangrijke dossiers fundamenteel met elkaar oneens waren.

En hoe zit het met de toekomst? Volgens Stegeman moet het volgende kabinet op lange termijn denken en zich niet alleen maar bezighouden met het op orde krijgen van de overheidsfinanciën. De panelleden vrezen dat het gevaar bestaat dat er weinig hervormingen zullen plaatsvinden in de komende regeringsperiode, omdat het volgens de CPB-voorspellingen 'goed' gaat met de economie. ''Die hervormingsmoeheid zie je ook terug in de verkiezingsprogramma's'' zei Weissink. De toekomst zal het leren.