Europalezing 2014: 'Klaag niet, wanhoop niet'

'Klaag niet, wanhoop niet.' Met deze woorden besloot oud-president van Letland dr. Vīķe-Freiberga vanmiddag in Den Haag de Europalezing 2014.

Het was, zoals ze zei, het advies vanuit 'een nieuw Europees land' en 'een oud Europees land'. 'Klaag niet': Europa en ook Nederland hebben het in de geschiedenis nog nooit zo goed gehad. 'Wanhoop niet': er moet veel gebeuren om de Europese verworvenheden overeind te houden in een turbulente wereld, maar Europa heeft alles in zich om zich staande te houden.

Aan de hand van een uitgebreide historische schets sinds 1814 trok mevrouw Vīķe-Freiberga de conclusie dat het met Europa nog nooit zo goed is gegaan. Wel stelde zij dat West-Europese landen niet lui in hun stoel kunnen blijven zitten totdat de economische crisis is afgelopen. Zij stelde de Oost-Europese landen tot voorbeeld. Die werkten hard om zich te ontdoen van het Sovjet-juk en om vervolgens toenadering te zoeken tot en lid te worden van de Europese Unie.  

Mevrouw Vīķe-Freiberga noemde ook Oekraïne. Een simpele handelsovereenkomst tussen een voormalige Sovjetrepubliek en de Europese Unie leidde tot een gewelddadige crisis. Zij gaf daarom een waarschuwing: de Europese Unie mag veiligheid niet verwaarlozen en daar zeker niet op bezuinigen.

De tweede spreker bij de Europalezing in de Haagse Kloosterkerk, China-specialist Jonathan Holslag, sloeg alarm. Volgens hem staat Europa op een kruispunt. Donkere wolken verzamelen zich boven dit welvarende continent. Hij pleitte voor een meer ideologische oplossing, hoewel hij ook het belang van veiligheid benadrukte. Europa moet zich veel meer verenigen. Het Europees economisch model moet veranderen in een 'menselijke economie' waarbij andere grote niet-Europese economieën een rol moeten krijgen. Europa moet ambitieus worden, want een samenleving zonder groei is een gedoemde samenleving. 

De lezing werd gemodereerd door Tom de Bruijn, wethouder Gemeente Den Haag en voormalig Permanent Vertegenwoordiger te Brussel.