Europa: goed nieuws is geen nieuws

De zaal in Nieuwspoort zit vol belangstellenden. Het wachten is nog even op Europarlementariër Thijs Berman (PvdA). “Thijs Berman zit vast in de trein. Je zou denken dat het sinds de afschaffing van de Fyra beter zou gaan”, grapt debatleider Max van Weezel. Niet veel later komt de politicus binnen en kan het debat tussen hem, Carla Joosten (EU-correspondent bij Elsevier) en Kees Boonman (politiek commentator) beginnen. Het onderwerp: transparantie in Europa.

Gelukte top geen nieuws

Kees Boonman trapt af met een betoog en neemt een duidelijk standpunt in. Volgens hem berichten de media te weinig over Europa en zijn politici daar schuldig aan. “Politici zijn doodsbang om iets positiefs over de EU te zeggen. Wie pro-Europa is, wordt gezien als een halve zool. Volgend jaar zijn de belangrijkste Europese verkiezingen ooit. Het zal een ‘weg-met-Europa-referendum’ worden met als gevolg een anti-Europa Europees Parlement. En dat is een schrikbeeld.”

Maar de media nemen volgens hem ook te weinig initiatief. “We beperken ons tot de vraag ‘Wilt u meer of minder Europa?’. En er wordt erg negatief bericht. Google maar eens op ‘mislukte top’, dan vind je eindeloos veel resultaten. Maar zoek je op ‘gelukte top’, dan vind je nagenoeg niets.” Kortom: er moet een knop om. “EU-parlementsleden moeten de hete adem van de pers in hun nek voelen.”

Europees nieuws is binnenlands nieuws

Volgens Carla Joosten werkt de journalistiek nou eenmaal zo. “Ook in Den Haag hoor je enkel nieuws over mislukte onderhandelingen. Goed nieuws is geen nieuws. Maar als het echt ergens over gaat, zoals de Eurocrisis, dan zitten de media er zeker wel bovenop. Het is ook gewoon te duur om mensen in Brussel te stationeren, zeker nu er overal druk bezuinigd wordt.” Volgens Joosten benaderen de media de Brusselse politiek op een onjuiste manier. “Velen beschouwen het als buitenlands nieuws, terwijl een groot percentage van de Nederlandse wetten zijn oorsprong in Brussel vindt. Ik geloof niet dat veel collega’s op het Binnenhof dat beseffen.”

‘Talking heads’

Volgens Thijs Berman worden de Raad van Ministers en het Europees Parlement vaak genegeerd. “Voor media wordt het pas interessant als Mark Rutte in Brussel even aan het woord komt. Naar mijn idee schatten tv-makers hun kijkers te laag in. Zij zullen de Brusselse besluitvorming namelijk best begrijpen.” Anderzijds begrijpt hij ook wel waarom er zo weinig gefilmd wordt in Brussel. “Je ziet dan voornamelijk ‘talking heads’, dat is natuurlijk niet interessant.” Toch heeft hij een voorbeeld waaruit blijkt dat het ook anders kan. “Saskia Dekkers reist voor Nieuwsuur door heel Europa om de kleinere, persoonlijke verhalen in beeld te brengen. Zo duidt ze het grote nieuws uit Brussel, zonder zich enkel toe te spitsen op de beleidsmakers.”

Het publiek denkt mee over hoe de media het best Brussels nieuws kunnen verslaan. Zo oppert iemand: “Het zou helpen als journalisten van verschillende landen meer met elkaar samenwerken om zo een sterk journalistiek blok te vormen.” Maar de aanwezige journalisten zijn sceptisch, omdat elke journalist toch voor zijn eigen publiek schrijft.

Een hoopvol geluid komt ten slotte van studente Claire op de voorste rij. “Ik volg de master Journalistiek en Media aan de UvA en in ons curriculum zitten lessen over Europa. Er wordt ons aangeraden om ons echt in Europa te gaan verdiepen, omdat er te weinig mensen zijn die weten hoe het zit. Oftewel: nog even geduld, we komen eraan!”