'Decentralisatieplannen tonen gebrek aan visie'

dinsdag 18 juni 2013, 11:21

De plannen van de overheid om onder andere uitkeringen op gemeenteniveau te gaan regelen, stuit op kritiek van academici.

Naar aanleiding van de decentralisatieplannen van de overheid, organiseerde kennisnetwerk Lokaal 13 op 17 mei een symposium met o. a. professor Douwe-Jan Elzinga (hoogleraar Staatsrecht), Maarten Allers (hoogleraar Economie van decentrale overheden), Henri de Groot (hoogleraar Regionaal economische dynamiek) en Michiel herweijer (hoogleraar Bestuurskunde). De algemene consensus tijdens het symposium was dat het huidige overheidsplan kan worden beschreven als rigide en inefficiënt. Omdat decentralisatie wordt gezien als een middel om te bezuinigen, worden belangrijke feiten over het hoofd gezien.

Zo gaven Elzinga en de Groot aan dat het eenvoudig samenvoegen van gemeentes niet zomaar gaat. Zo is er een inkomensverschil van 25 procent tussen de Randstad en de rest van Nederland en spelen zaken als grondprijzen meer in specifieke regio's. Omdat decentralisatie echter essentieel is voor bezuinigingen, zal het decentralisatieproces moeten worden ingezet met hernieuwde visie.

De factoren die regio's van elkaar scheiden zoals inkomen per hoofd van de bevolking, grondprijzen en vestiging van diensten kunnen namelijk ook worden gezien als bindende factoren. In plaats van oriëntatie op slechts geografisch gemak, kan bijvoorbeeld ook worden gekeken naar belangrijke forenzenstromen om te zien welke gemeentes vaak met elkaar samenwerken. Beperkingen kunnen dus ook worden aangegrepen als bindingscriteria.

Inhoudsopgave van deze pagina:

1.

Decentralisatie als middel om te bezuinigen?

Joop van den Berg, hoogleraar parlementair Stelsel en voormalig lid Tweede Kamer, was verhinderd en zijn bijdrage aan het debat werd op op papier verstrekt. Daarbij was de insteek dat decentralisatie als middel om te bezuinigen een slechte reden is. De zekerheden voor burgers, die voorheen op nationaal niveau geregeld werden, zouden worden gedegradeerd tot vage voorzieningen op gemeentelijk niveau.

Volgens Allers wordt decentralisatie gebruikt als middel om het voeren van een sterk bezuinigingsbeleid - de rol van 'boeman' - naar een regionaal niveau te schuiven. Zonder verandering van beleid worden problemen alleen maar verschoven en in een slechter scenario zelfs vermenigvuldigd.

Om op een positieve noot te eindigen, sprak het panel vertrouwen uit jegens lokale overheden. Efficiënt bestuur door sterke, samengevoegde gemeenten is mogelijk. Daarvoor is eerst wel daadkrachtig bestuur met een duidelijke - hernieuwde - visie van de nationale overheid nodig.

2.

Audio & Verslag

Beluister hier de audio opnames van deze bijeenkomst.

Lees verder het uitgebreide verslag van deze bijeenkomst.