Europese reguleringsnetwerken in het licht van parlementaire controle

De bescherming van onze privacy, de tarieven van mobiele telefoongesprekken en de stabiliteit van onze banken worden voor een belangrijk deel vormgegeven door Europese netwerken waarin de toezichthoudende en regulerende autoriteiten van de lidstaten van de Europese Unie met elkaar samenwerken.

Naast de adviezen over beleid en wetgeving die deze netwerken aan de Europese Commissie verschaffen, fungeren zij ook als plaatsen waar nationale autoriteiten elkaar informeren over praktijken in hun eigen land en vervaardigen zij besluiten, opinies en richtlijnen voor een eenduidige uitvoering van het gemeenschapsrecht op hun terrein in de verschillende lidstaten.

Europese reguleringsnetwerken zijn een relatief nieuw fenomeen binnen de Europese Unie en ondanks de groei van het aantal en belang van deze Europese reguleringsnetwerken is er relatief weinig bekend over hun functioneren.

Een groot probleem is dat deze netwerken buiten het zicht van de parlementaire controle opereren. Nationale parlementen hebben nagenoeg geen enkel invloed op de thema’s die deze netwerken agenderen, hoe besluiten binnen deze netwerken tot stand komen en wat deze besluiten voor de burgers in hun land betekenen. Het gebrek aan parlementaire controle is ook problematisch omdat een deel van deze besluiten door nationale autoriteiten als richtlijnen voor de nadere uitwerking en uitvoering van nationale wetgeving worden gehanteerd.

Kortom, inzichten uit de praktijk en een groeiend aantal wetenschappelijke studies doen vermoeden dat Europese reguleringsnetwerken op een aantal voor burgers belangrijke beleidsterreinen een belangrijke rol bij de totstandkoming en uitvoering van beleid aan het opeisen zijn.

De aandacht gaat in dit onderzoek in het bijzonder uit naar netwerken op de terreinen van privacybescherming (Article 29 Data Protection Working Party) en financiële markten (Committee of European Securities Regulators).

Dit onderzoek, gestart in 2010 en afgerond in 2013, werd gefinancierd door het Montesquieu Instituut en werd uitgevoerd door Kutsal Yesilkagit.