'Geef Kamerleden een stoomcursus Montesquieu'

Promovenda en VVD-gemeente-raadslid Elly van der Wilk vindt dat Nederlandse politici een opfriscursus moeten volgen over de ideeën van Montesquieu met betrekking tot de machtenscheiding. Tot deze conclusie kwam van der Wilk in haar proefschrift Macht, Media en Montesquieu: Over nieuwe vormen van publieke macht en machtsevenwicht, waarin zij beschrijft dat het gedachtegoed van de Franse filosoof over de trias politica nog steeds een actueel onderwerp is waar Nederlandse politici veel van kunnen opsteken.

Volgens van der Wilk zijn er enkele aanpassingen nodig om het systeem van de trias politica aan te laten sluiten bij ons huidige politieke stelsel. Zo stelt zij dat er behoefte is aan meer transparantie in de politiek. Van der Wilk uit in haar proefschrift kritiek op het nieuwe Onderzoeks- en verificatiebureau van de Tweede Kamer, omdat deze volgens haar niet bijdraagt aan de transparantie. Zo was het bureau ingesteld om Kamerleden meer macht te geven ten opzichte van het kabinet, maar doordat de stukken van het bureau niet in de openbaarheid worden gebracht heeft de burger er geen zicht op. Ter vergelijking, in de Verenigde Staten zet het Congressional Budget Office alle stukken online zodat iedere burger inzicht heeft in de beleidsstukken van de overheid.

Het grootste punt van kritiek is de rol van de media in het debat van de trias politica. Volgens van der Wilk is de invloed van de media op besluitvorming steeds groter geworden zonder dat de media verantwoording hoeven af te leggen voor hun werk. Zij stelt daarom ook dat de media de vierde macht moeten vormen naast de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Een voorstel van van der Wilk is om een wet te ontwerpen waarin de vrije beoefening van journalistiek en bronbescherming worden vastgelegd. Daarnaast stelt ze dat de media een convenant moeten sluiten met hun consumenten waarin ze transparantie beloven.