Zittingsduur kabinetten

Hoe stabiel is de Nederlandse politiek? Jarenlang keek ‘Den Haag’ misprijzend naar België. Maar ‘Italiaanse toestanden’ zijn geen ver-van-m’n-bed show, zo blijkt uit onderzoek van het Montesquieu Instituut. De gemiddelde zittingsduur van kabinetten in Nederland is afgenomen. Wie de jaren ’40, ‘50, ‘60, ’70, ’80, ’90 en ’00 systematisch op een rijtje zet, ziet vooral de laatste jaren een scherpe daling. Het eerste kabinet onder leiding van Wim Kok (1994-1998) was het laatste dat de rit volledig uitzat. Sinds de eeuwwisseling heeft Nederland meer kabinetten gehad dan Italië.

Belangrijk is te vermelden dat bij deze vergelijking de zittingsduur van een kabinet werd gerekend van de dag van de beëdiging van de ministers tot de dag van de aanvaarding van hun ontslag. Dit tijdsbestek omvat dus twee perioden, de ‘echte’ zittingsperiode en de demissionaire periode. De datum van aantreding was bepalend voor plaatsing in het decennium. Voorbeeld: Kabinet- De Quay, startend op 19 mei 1959, hoort bij de periode 1950-1960.

De onderstaande gegevens zijn in de grafiek gebruikt:

 

Periode 1945-1950: gemiddelde zittingsduur 697 dagen

Kabinet- Schermerhoorn/Drees

24 juni 1945- 3 juli 1946

374

Kabinet- Beel І

3 juli 1946- 7 augustus 1948

766

Kabinet- Drees І

7 augustus 1948- 15 maart 1951

950

Periode 1950-1960: gemiddelde zittingsduur 902 dagen

Kabinet- Drees ІІ

15 maart 1951- 2 september 1952

536

Kabinet- Drees ІІІ

2 september 1952- 13 oktober 1956

1502

Kabinet- Drees ІV

13 oktober 1956- 22 december 1958

800

Kabinet- Beel ІІ

22 december 1958- 19 mei 1959

147

Kabinet- De Quay

19 mei 1959- 24 juli 1963

1526

Periode 1960-1970: gemiddelde zittingsduur 726 dagen

Kabinet- Marijnen

24 juli 1963- 14 april 1965

629

Kabinet- Cals

14 april 1965- 22 november 1966

587

Kabinet- Zijlstra

22 november 1966- 5 april 1967

133

Kabinet- De Jong

5 april 1967- 6 juli 1971

1553

Periode 1970-1980: gemiddelde zittingsduur 930 dagen

Kabinet- Biesheuvel І

6 juli 1971- 9 augustus 1972

400

Kabinet- Biesheuvel ІІ

9 augustus 1972- 11 mei 1973

275

Kabinet- Den Uyl

11 mei 1973- 19 december 1977

1683

Kabinet- Van Agt І

19 december 1977- 11 september 1981

1361

Periode 1980-1990: gemiddelde zittingsduur 945 dagen

Kabinet- Van Agt ІІ

11 september 1981- 29 mei 1982

259

Kabinet- Van Agt ІІІ

29 mei 1982- 4 november 1982

159

Kabinet- Lubbers І

4 november 1982- 14 juli 1986

1347

Kabinet- Lubbers ІІ

14 juli 1986- 7 november 1989

1212

Kabinet- Lubbers ІІІ

7 november 1989- 22 augustus 1994

1748

Periode 1990-2000: gemiddelde zittingsduur 1446 dagen

Kabinet- Kok І

22 augustus 1994- 3 augustus 1998

1442

Kabinet-Kok ІІ

3 augustus 1998- 22 juli 2002

1449

Periode 2000-2010: gemiddelde zittingsduur 751 dagen

Kabinet- Balkenende І

22 juli 2002- 27 mei 2003

309

Kabinet- Balkenende ІІ

27 mei 2003- 7 juli 2006

1137

Kabinet- Balkenende ІІІ

7 juli 2006- 22 februari 2007

230

Kabinet-Balkenende ІV

22 februari 2007- 14 oktober 2010

1328