Troonredes in historisch perspectief

Na de oorlog is de Troonrede steeds beleidsmatiger geworden. In vergelijking met de ‘korte standaardsredes’ van voor 1940 hebben achtereenvolgende kabinetten in de jaarlijkse’ uiteenzetting over het door de regering te voeren beleid’ (zoals de Troonrede officieel heet) veel meer aandacht besteed aan de achtergronden van kabinetsplannen. Zo blijkt uit een achtergrondstudie van het Parlementair Documentatiecentrum.

Pas sinds de Grondwetsherziening van 1983 staat in de Grondwet dat jaarlijks door koning(in) een uiteenzetting van het door de regering te voeren beleid wordt gegeven. Voordien bepaalde de Grondwet alleen dat de koning jaarlijks de zitting van de Staten-Generaal en eventuele buitengewone zittingen van het parlement opende. Over wat er in de troonrede moest staan, is verder niets geregeld. Het idee om de koningin dit jaar een 'visionaire' troonrede te laten voorlezen, was wat dat betreft mogelijk geweest.