|
‘In de schaduw van het Capitool’
Montesquieu Instituut over ‘kwetsbare democratie’
Den Haag is Washington niet. Maar wat voorafgaand aan de machtswisseling in de Verenigde Staten gebeurde, moet ook in Nederland reden voor waakzaamheid zijn.
Gevraagd door het Montesquieu Instituut, denken wetenschappers, adviseurs en politieke commentatoren dat een bestorming van het Binnenhof - vergelijkbaar met het Capitool - niet erg waarschijnlijk is.
Er zijn nogal wat verschillen tussen Nederland en Amerika, zoals Aalt Willem Heringa [Universiteit Maastricht] zegt. Het vertrouwen in de overheid is aan deze kant van de oceaan groter.
Maar onze democratische rechtsstaat heeft wel groot onderhoud nodig, vult Celesta Braun [Universiteit Leiden] aan.
Ook Nederland is, signaleert Anne Bos [Radboud Universiteit], niet ‘ongevoelig voor extreme uitingen’.
‘Democratie is kwetsbaar.’ ‘Ook in Den Haag doen woorden er toe’, zegt Jan Schinkelshoek.
Luc Verheij [Raad van State] wijst op de gevaarlijke kant van sociale media: ‘Digitalisering keert zich geleidelijk tegen de democratie.’
Sinds de staatsgrepen tijdens de Bataafse Tijd, zoals die van januari 1798, is het Binnenhof nooit echt een strijdtoneel geweest. Het kon er wel onrustig zijn, legt Bert van den Braak [PDC] uit.
|
‘Niet stoffig, toch?’
|
|
|
Het derde kabinet van premier Mark Rutte gaat niet de geschiedenis in als een kabinet dat alleen maar op de winkel paste. Misschien wel tegen wil en dank werd het gedwongen tot een grootse krachtinspanning: de aanpak van de coronacrisis. Gewoontegetrouw maakt het Montesquieu Instituut in de opmaat naar de verkiezingen een eerste balans van de bijna voorbije regeringsperiode op. Hoe hield de coalitie stand? Hoe presteerde de coalitie? Hoe was de verhouding met het parlement? Hoe ging het kabinet om met het maatschappelijk middenveld? Hoe verging het partijen? De bundel - ‘Niet stoffig, toch?’ - verschijnt midden februari.
|
Schaken met drie P’s
|
Column
|
Jan Schinkelshoek, oud-lid van de Tweede Kamer, voormalig campagneleider
|
‘…De belangrijkste kwestie - een vraag die een partij al voor de start van de campagne helder moet hebben - is hoe het met de drie P’s staat. Zijn Programma, Persoon en Presentatie op orde? Heb je een heldere boodschap, een boodschap die resoneert? Heb je een aansprekende lijsttrekker, iemand die ook buiten de eigen min of meer vaste aanhang aantrekkingskracht uitoefent? Kun je je verhaal op een overtuigende manier vertellen, slaag je erin je kiezers letterlijk doeltreffend te bereiken?
Een verkiezingscampagne is een af en toe cynisch, in elk geval berekenend schaakspel met drie P’s…’
|
|
Brexit
|
Unie & Lidstaten
|
Nu echt verder zonder het Verenigd Koninkrijk.
|
|
|
Portugal
|
|
‘Europese bazooka afvuren.’
|
|
|
Italië
|
|
De zege van premier Conte is een pyrrusoverwinning.
|
|
|
|
|
Na de kabinetscrisis
|
In het zicht van de eindstreep is Rutte III ten val gekomen – een kabinetscrisis met veel kanten.
|
|
Parlement
|
|
‘De kabinetsval is verwerpelijk en in het licht van de democratische spelregels een onjuiste methode.’
|
|
|
Ambtenarij
|
|
‘Zweepslag voor de ambtelijke dienst? Meer een politieke zelfkastijding.’
|
|
|
Demissionair
|
|
‘Demissionair - en nu?’
|
|
|
In perspectief
|
|
‘Feitelijk kan een demissionair kabinet bijna alles, als het daarvoor maar een Kamermeerderheid weet te vinden.’
|
|
|
Rechter & Ombudsman
|
|
‘Geef de Ombudsman en ook vooral de rechter de mogelijkheid om op de verstrengelde resultaten van regering en parlement te kunnen ingrijpen.’
|
|
|
Aftreden
|
|
‘Het werd een keurig geregisseerde val die - ook bijzonder - binnen kantooruren werd afgehandeld.’
|
|
|
Openheid
|
|
‘De Wet Openbaarheid van Bestuur [WOB] is niet de Grondwet!’
|
|
|
Geen noodtoestand, wel avondklok
|
Artikelen
|
Sinds zaterdagavond gaat Nederland gebukt onder een avondklok. Is die grote inbreuk op de bewegingsvrijheid nog wel proportioneel? Een analyse.
› Lees verder
|
|
|
Over de drempel
|
|
Wie de drempel te hoog wil maken, moet zich afvragen of een referendum nog wel zin heeft. Een beschouwing.
› Lees verder
|
|
|
Vaccinatiedwang?
|
|
Een vaccinatieplicht staat op gespannen voet met de Grondwet, maar indirecte vaccinatiedwang zou niet nieuw zijn. Een overzicht.
› Lees verder
|
|
|
Bezoek aan huis
|
|
De overheid komt steeds vaker achter de voordeur. Burgers verdienen een betere bescherming. Een pleidooi.
› Lees verder
|
|
|
|
Op weg naar 17 maart
|
Nederland gaat op verkiezingstournee. Op 15-17 maart worden verkiezingen voor de Tweede Kamer gehouden. Maandelijks analyseert het Montesquieu Instituut één verkiezingsthema en plaatst het één artikel met ‘Facts & Figures’.
|
|
Verkiezingsthema: stikstof
|
|
‘De basis die is gelegd voor een structurele aanpak om de stikstofdepositie te reduceren is dus minimaal en wankel. [..] De stikstofproblematiek blijft dus nog wel een hoofdpijndossier voor het nieuwe kabinet.’
|
|
|
Fact & figures: corona & stembus
|
|
‘Voor het eerst zijn er Kamerverkiezingen tijdens een pandemie. Onzeker is welk effect de maatregelen op de verkiezingsuitslag zullen hebben. En dan zingt ook nog de vraag rond: kunnen we de verkiezingen nog uitstellen.’
|
|
|
‘Zet de verwarming vandaag maar niet te hard, anders druipt de boter nog van ons hoofd.’
VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff vindt dat de Tweede Kamer zich te gemakkelijk vrij pleit in de affaire rond de kindertoeslagen bij de Belastingdienst.
|
|
|
Demissionaire nieuwelingen als minister Bas van 't Wout (Rutte III) Klaas Dijkhoff (Rutte II) Jan Kees de Jager (Balkenende IV) Tineke Huizinga-Heringa (Balkenende IV) Aad Kosto (Lubbers III) Dieuwke de Graaff-Nauta (Lubbers III)
Vrouwelijke lijsttrekkers Esther Ouwehand (PvdD) Femke Merel van Kooten-Arissen (Splinter) Liane den Haan (50PLUS) Lilian Marijnissen (SP) Lilianne Ploumen (PvdA) Sigrid Kaag (D66)
|