'Niemand leest ze, iedereen kent ze'

Simon Otjes over verkiezingsprogramma's

Verkiezingsprogramma's worden dankzij kieswijzers en doorrekeningen steeds belangrijker. Die stelling verdedigt Simon Otjes, onderzoeker bij het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen van de Rijksuniversiteit van Groningen.
'Juist omdat verkiezingsprogramma’s in Nederland worden doorvertaald in kieswijzers en doorrekeningen, hoeft niemand ze meer te lezen en zijn ze toch belangrijker dan elders', schrijft Otjes. 'Programma's worden geperst in de antwoordcategorieën van een kieswijzer en de menukaarten van het CPB, zo worden politieke keuzen direct aan de kiezer voorgelegd en zo spelen ze een grotere rol dan elders waar ook niemand ze leest.'

Nee, het gaat niet over Justitie. Meer dan vijftig jaar geleden werd Nederland opgeschrikt door een affaire die in de verte doet denken aan de bonnetjes van Justitie: de helmenaffaire. Had het ministerie van Defensie ondeugdelijke helmen voor het leger aangeschaft? Grote opwinding in de kranten, klokkenluiders op het departement, heftige politieke debatten, een aftredende staatssecretaris, een onderzoekscommissie - die ook niets kon vinden. Altijd goed voor spotprenten, zoals die van F. Behrendt in het Algemeen Handelsblad van 28 februari 1959.