‘Schijn des Kwaads’

Over zakkenvullers, graaiers en politici

Zijn ‘ze in Den Haag’ graaiers en ordinaire zakkenvullers? Verdienen Kamerleden niet veel te veel? Speelt het eigenbelang in de politiek een grote rol? Hoe kan het Binnenhof zich van zelfs maar ‘de schijn des kwaads’ onthouden?

Gecoördineerd door het Montesquieu Instituut, zijn vragen over politieke en bestuurlijke integriteit op een rij gezet: van Den Haag tot Limburg, rond ministers, Kamerleden en raadsleden, en van het verleden tot het heden. Aanleiding hiervoor zijn de vraagtekens die kunnen worden gezet bij een ex-wethouder/senator (Van Rey), een staatssecretaris (Weekers) en een oud-staatssecretaris (Verdaas).

Die studies,  essays en overzichten maken duidelijk dat het gaat om tijdloze kwesties, kwesties die steeds grote aandacht trekken, vaak uitvergroot worden en - wat misschien wel het belangrijkste is - politiek en bestuur compleet overschaduwen. Snoeiharde regels tegen deze uitwassen zijn niet te geven. Of het zou moeten zijn: ‘fatsoen moet je doen’.

Foto: Marius Looij

Geleidelijk ontwaakt het Binnenhof uit een winterslaap. Het stormachtige jaar 2012 - kabinetscrisis, Kamerverkiezingen, kabinetsformatie - is voorbij en het nieuwe jaar 2013 is rustig begonnen.

Na een rommelige start is het kabinet-Rutte II aan de slag gegaan. De Tweede Kamer is sinds twee weken terug van kerstreces. Partijen, zowel binnen de regeringscoalitie als in de oppositie, zoeken naar een eigen, herkenbare positie. En de Eerste Kamer, ook terug, weet zich scherp bekeken: hoe gaat men aan de ‘overzijde van het Binnenhof’ om met het minderheidskabinet?

Na het inzetten van de dooi zullen weer volop rondjes rond de Hofvijver worden gedraaid.

Een Nederlandse voorzitter van de Eurogroep is slecht voor Nederland.

Arnold Merkies, SP-lid van de Tweede Kamer, versus zijn PvdA-collega Henk Nijboer.

J.Th.J. van den Berg

Sinds 1 januari van dit jaar geldt in Nederland de Wet normering topinkomens. Die raakt overigens niet aan de echte topinkomens, want die worden verdiend in het bedrijfsleven. Daaraan zal de wetgever zijn handen niet branden; zo’n Sovjetrepubliek zijn wij nu ook weer niet. Alleen de bestuurders in de publieke sector worden erdoor geraakt. Hun salaris is voortaan gekoppeld aan dat van een minister tegen een tarief van maximaal 130% van het ministerssalaris. Het regeerakkoord heeft al vastgelegd dat het inkomen zou moeten terugzakken tot 100%.

De oorsprong van de wet ligt bij de in 2002 ingestelde commissie-Dijkstal, genoemd naar de liberale minister van Binnenlandse Zaken in het eerste kabinet-Kok. Dit gezelschap bedacht om het inkomen van de minister-president tot norm te maken van het gehele gebouw van inkomens in de publieke sector. Dat leek Dijkstal wel mooi: zo kon het inkomen van ministers (en met hen de andere publieke ambtsdragers) worden gedepolitiseerd; zij werden immers in verband gebracht met de inkomens van ambtenaren en bestuurders in het publieke domein. Tevens leverde dat een mooie kans om de inkomens van politici structureel te verhogen.

Kunt u deze nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk dan de online versie.