De derde dinsdag van november

Presentatie van het jaarboek

Een van de hoogtepunten voor het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) vormt de derde dinsdag van november. Op die dag presenteert het centrum traditiegetrouw het eerste exemplaar van het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis aan de voorzitter van de Tweede Kamer. Met deze jaarlijkse publicatie, die sinds 1999 verschijnt, wordt beoogd brede belangstelling te wekken voor de Nederlandse parlementaire geschiedenis. In de jaarboeken wordt een actueel onderwerp uit de Nederlandse politiek belicht vanuit historisch perspectief. Zo verschenen de laatste drie jaren boeken onder de titels: ‘In tijden van crisis’, ‘Waarheidsvinding en waarheidsbeleving’ en ‘Waar visie ontbreekt, komt het volk om’. Naast wetenschappelijke en opiniërende artikelen tekent het jaarboek ook een sfeerbeeld van het afgelopen parlementaire jaar met onder meer een kroniek van de belangrijkste gebeurtenissen, een interview met een spraakmakend Kamerlid, een verslag van een turbulent Kamerdebat en herinneringen aan onlangs overleden prominente politici. Niet alleen wetenschappers maar ook journalisten en (oud)politici komen aan het woord.

Het instituut

Het CPG is ondergebracht bij de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit Nijmegen. Onder leiding van Carla van Baalen doen elf wetenschappers onderzoek naar de parlementaire geschiedenis, in het bijzonder die van na 1945. De onderzoeksresultaten worden gepubliceerd in de serie Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945, in de reeds genoemde Jaarboeken en in uiteenlopende andere publicaties, zoals biografieën van oud-premiers. Daarnaast houden de medewerkers regelmatig lezingen, hebben zitting in commissies en adviesraden en geven commentaar op actuele gebeurtenissen. Het CPG heeft ook een onderwijstaak, onder meer in de master ‘Politiek en Parlement’. Bij zijn onderwijstaak werkt het CPG nauw samen met de in politieke geschiedenis gespecialiseerde historici van de Afdeling Geschiedenis van de Faculteit. Ten slotte vindt aan het CPG ook promotieonderzoek plaats, op dit moment onder meer naar tussentijds aftredende ministers in de twintigste eeuw.

Lopend onderzoek

Inmiddels zijn acht delen verschenen in de serie Parlementaire geschiedenis van Nederland na 1945. Het achtste deel ‘Rondom de Nacht van Schmelzer’ verscheen in 2010, het negende deel over de periode van het kabinet-De Jong (1967-1971) zal in 2013 verschijnen. Onderzoek naar de geschreven en ongeschreven regels van kabinetsformaties leidt dit voorjaar tot de publicatie ‘De kabinetsformatie in 50 stappen, 1848-2010’.

Het centrum houdt zich niet alleen met Nederland bezig. Dit jaar verschijnt het boek ‘Brusselse verhalen. Europarlementariërs over de werking en dagelijkse praktijk van het Europees Parlement, 1979-2011’. Samen met het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen wordt gewerkt aan een boek over Europa in het Nederlandse politieke debat, 1945-heden, dat ook in 2012 zal verschijnen.

De politieke biografie is een nog betrekkelijk nieuwe specialisatie van het instituut. Zo verschenen er biografieën van onder anderen De Jong, Van Agt en Mansholt.

• - 

  Site Centrum voor Parlementaire Geschiedenis Nijmegen