‘Nederland niet zo gastvrij’

Nederland is toch niet zo gastvrij voor immigranten en asielzoekers als gemakshalve vaak verondersteld. Dat beeld is aan correctie toe, constateert Kees Nagtegaal, organisator van een collegereeks over immigratiepolitiek in Nederland en Europa onder supervisie van het Montesquieu Instituut. ‘Het ligt veel gecompliceerder.’

Zoals ieder jaar organiseert het Montesquieu Instituut ook in 2011 een serie colleges waarin nader wordt ingegaan op een onderwerp dat te maken heeft met parlementaire geschiedenis en de Europese Unie of een onderwerp dat, soms al veel jaren, politiek actueel is. Dit jaar is het onderwerp Immigratie politiek in Nederland en Europa.

Het belang van deze serie is, dat immigratie een onderwerp is dat zowel door politici als door de media veel wordt besproken en niet altijd op een manier die alle aspecten afgewogen naar voren laat komen.

Tijdens de serie die nog tot 21 december loopt, wordt immigratie belicht vanuit meerdere invalshoeken:

Immigratie is een fenomeen dat al eeuwen bestaat en de oorzaak is van de samenstelling van de bevolking van de Europese landen.

Een van de beelden die over Nederland bestaat, is dat het in de afgelopen eeuw te gastvrij zou zijn geweest voor immigranten en vluchtelingen. Tevens bestaat het beeld dat linkse partijen eerder geneigd zouden zijn immigranten en vluchtelingen toe te laten dan rechtse partijen. Beide beelden bleken tijdens de colleges onjuist te zijn.

Ook blijkt onjuist dat particuliere organisaties te grote invloed hebben, zoals vaak verondersteld. De organisatie die namens de VN zich met vluchtelingen bezig houdt, de UNHCR, is afhankelijk  van de ruimte die ze krijgt van de staten en kan weinig ondernemen zonder dat het wordt gesanctioneerd door de Verenigde Naties en haar lidstaten.

Al met al is duidelijk geworden, dat het onderwerp immigratie en vluchtelingen veel gecompliceerder is dan door velen gedacht wordt en dat de media de zaak niet zelden te eenvoudig voorstellen. Dat betekent tevens dat de taak die de overheid heeft ook moeilijk is. De overheid moet, zoals bij veel onderwerpen, rekening houden met allerlei belangen die in de maatschappij spelen.

Bovendien is het samenspel van staten met betrekking tot dit onderwerp op Europees en internationaal niveau ook een afweging van belangen die niet eenvoudig is. Nederland is een van de EU-landen die de Europese Unie tot een betere samenwerking op dit punt te brengen, maar ook hier geldt dat voortgang langzaam verloopt.