200 jaar Grondwet van 1815

Grondwet 1815

De Grondwet van 1815 is onmiskenbaar nog steeds van invloed op het staatsbestel van zowel België als van Nederland. Dat bleek tijdens het colloquium op 13 november 2015 in Brussel naar aanleiding van het feit dat de Grondwet voor het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, waarmee België en Nederland werden samengevoegd, dit jaar 200 bestaat. Volgens hoogleraar Wim Voermans, een van de sprekers, moet voor Nederland de Grondwet van 1815 gezien worden als een wijziging van de Grondwet van 1814. Ook het huidige geschreven constitutionel recht, in de wandeling de Grondwet van 1983 genoemd, is in wezen een product van wijzigingen waar de Grondwet van 1815 een belangrijke rol bij heeft gespeeld.

Prof. em. André Alen stelde in zijn slotwoord dat in België de formele invloed van de Grondwet van 1815 'onloochenbaar' is. De Grondwet van 1831, noodzakelijk na de opstand tegen en afsplitsing van Nederland, is weliswaar een geheel nieuwe Grondwet maar is, waarbij professor Alen de auteur J. Gillisen aanhaalde, voor maar liefst 40 procent letterlijk ontleend aan de Grondwet van 1815.

In samenwerking met de Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering in Nederland organiseerden de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten en het Montesquieu Instituut dit colloquium in Brussel. Dit colloquium was een initiatief van Prof.em. Dr. André Alen - de Nederlandstalige voorzitter van het Belgische Grondwettelijk Hof.

Sprekers waren Prof.em. Dr. Els Witte (Vrije Universiteit Brussel) en Prof. Dr. Remieg Aerts (Radboud Universiteit Nijmegen) over het ontstaan van de Grondwet van 1815 en de Belgische constitutie van 1831. Staatsraad Jeroen Van Nieuwenhoven (Katholieke Universiteit Leuven) en Prof. Dr. Wim Voermans (Universiteit Leiden) spraken over de ontwikkeling van de grondwetsherzieningsprocedure in Belgie respectievelijk in Nederland. Over het Tweee Kamerstelsel in België en Nederland spraken Prof.em. Dr. Fred Stevens (Katholieke Universiteit Leuven) en Prof.em. Dr. Joop Th. J. van den Berg (Universiteit Maastricht & Universiteit Leiden), terwijl de decentralisatie door Dr. Mr. Wytze van der Woude (Universiteit Utrecht) en Mr. Frank Judo (Katholieke Universiteit Leuven) werd behandeld. Prof. Mr. Aalt Willem Heringa (Universiteit Maastricht) en Dr. Frederik Dhondt (Universiteit Gent) stelden tenslotte de ontwikkeling van het supranationale kader aan de orde.

Een algemene inleiding werd verzorgd door de Belgische Algemeen Rijksarchivaris Karel Velle. Prof. Mr. Luc Verhey (Universiteit Leiden; Staatsraad) en Prof.em. Dr. André Alen (Katholieke Universiteit Leuven; Voorzitter Grondwettelijk Hof) sloten het colloquium af met enkele concluderende woorden. Als voorzitters traden op Staatsraad Dr. Jan Clement (Katholieke Universiteit Leuven) Prof.Dr. Dirk Heirbaut (Universiteit Gent) en oud-Tweede Kamerlid Jan Schinkelshoek.

Het colloquium werd gehouden in het Paleis der Academiën in Brussel, toepasselijk genoeg het voormalig paleis van kroonprins Willem, de latere Nederlandse koning Willem II.

De inleidingen zullen in een bundel worden uitgegeven in een gezamenlijke uitgave van uitgeverij Boom (Den Haag) en Die Keure (Brussel).

 
v.l.n.r: Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten logo, Algemeen-Nederlands Verbond logo en Vlaanderen verbeelding werkt logo